BIRINChI BO‘LIM DARAI NIHONSarijo‘ydan chiqib tog‘ oralaridan Qo‘rg‘ontepaga bormoqchi bo‘lsangiz, yo‘lingiz Darai Nihondan o‘tadi. Darai Nihon (boshqa nomi Tangi Nihon) Hisor tog‘lari daralaridan biri. Bu darani o‘rab olgan tog‘lar uzoqdan biror teshik-tuynugi va oralig‘i yo‘qdek yaxlit bo‘lib ko‘rinadi. Sarijo‘ydan chiqib davomi…
Bundan bir necha yil oldin, aniqrog‘i, sobiq diktator Pinochet Londonda hibsga olingan kuni bo‘kib o‘lgan qashqa sigir xitoyi bodomgul choynakdan chorak asr birga choy ichib kelayotgan er-xotinning o‘rtasiga bugun tuyqus sovuqchilik tushirdi. Nonushta mahali targ‘il govmushning suti kamligidan gap chiqib, davomi…
– Ix-x!To‘satdan yana o‘sha ichki sharpa paydo bo‘lib, tir¬noqdor panjasida yurakning naq so‘ppisini changalladi. Ilik¬languncha chaynalgan anjir Bosvoldining tomog‘iga chandirdek qadalgach, bor kuchi bilan yutinib, talvasali qiyofada o‘rnidan turdi.Azaldan shunaqa – biron ko‘ngilsizlik yuz berishidan oldin tanasining ichida qandaydir sharpa davomi…
Ikki qo‘lini bog‘kursi suyanchig‘iga yarador turnaning qanotlaridek yoyib olgan domla So‘zpardoziy qarshisidagi Ulug‘bek haykaliga tuyalanib tikilganicha miq etmay o‘tirar, daholik talashayotganga o‘xshardi. Lug‘atxo‘jayev esa, keng olachipor kostyumi ichida tovuqdek potranib, hanuz bidir-bidir qilishda davom etardi:– Keyingi oylarda yuz xil lug‘at davomi…
Hatto go‘rkovning ketmonida ham shirin orzu,go‘zal maqsad bo‘lishi mumkin. Guzardagi xotinlar hammomini xususiylashtirib olishdek ezgu niyatini ovozalab qo‘yish uchun mahalla oqsoqolining huzuriga otlanib turgan Esonxo‘ja, ko‘cha eshikdan bezrayib kirib kelayotgan Qarnoqni ko‘rib, ensasi qotdi. Uning tulkitirjayish tarzida bergan salomiga alikni davomi…
– Serka! Va-ey, Serka!Do‘qi polvon shu kunlar uchinchi bolaga bo‘g‘oz qaynisinglisi erga tekkanida undirgan shoyi ko‘ylagini dushman bayrog‘idek tutamlaginicha tomorqaga larzanglab kirib keldi. U goh og‘ilxonaga mo‘ralar, goh tandir tomonga bo‘ylanar, tinmay tomoq yirtib, xotinini chorlardi. Ko‘krakka urib qolgan juvarizor davomi…
Suyanchiqli bog‘kursilar bu xiyobonda son-sanoqsiz. Lekin, ulardan faqat bittasining o‘z ismi, aniqrog‘i, o‘z laqabi bor. Uni hamma Qo‘ deb ataydi. Birov bu bog‘kursiga yalpayib o‘tirarkan, sherigiga maqtab qoladi: «Xiyobon bo‘yicha shu Qo‘dan fayzlirog‘i yo‘q. Juda salqin joyga o‘rnashgan-da». Boshqasi sal davomi…
Pul almashtirilayotgan bonkani eslatuvchi tiqin bekatda «Frunzening haykalini-ku majaqlashdi, lekin tagidagi otda nima ayb?» – degan mulohazani kallada ezg‘ilab turuvdimki, yelkamga «shap» etib tushgan qo‘l xayolimni bo‘ldi. Og‘zida pivaning qoldig‘i ko‘pirayotgan ayvonpeshana banda meni o‘ziga o‘girib, ko‘zimga sho‘ng‘ishga intildi:– Kalishimni davomi…
Hasharot uchsa, qanoti bo‘ksib yiqiladigan g‘ira-shira tong edi. Jig‘ildoniga mix tiqilgan qo‘ydek uvatda «xir-xir»lab tipirchilayotgan Parriq ming‘i cho‘chib uyg‘ondi-yu, yonginasida yonboshlab yotgan Mamashotining baqrayma ko‘zidan battar shaytonlab, «Abva-a!» deb chinqirganicha, nayzaga chap bergan to‘ng‘izdek chetga sapchidi.– Ie, ha? Tushingda bolalar davomi…
Bor-yo‘g‘i qalbaki soqolu yasama soch, to‘shaknamo ustki kiyimlaru uch-to‘rt chaplam upa-bo‘yoqlar Urug‘alini qorboboga, Qurug‘alini qorqizga aylantirdi-qo‘ydi. Ilgari unisi ustaxona mudiri, bunisi chirmandachilar to‘garagining «g‘ildiratuvchi»si bo‘lib ishlaganligi hurmati maktab qorovulligidan hamon haydalmay kelayotgan piyonista amakivachchalar bugun sovg‘asevar bolalarning diqqat markazida, o‘qituvchilarning davomi…