Er qo‘lini xotinining yelkasiga qo‘yib:
–    Onasi? – deydi. – Onasi?
 Ayol ko‘zlarini zo‘rg‘a ochadi.
–    Onasi, chiroqni yoqib yubor.
 Ayol turib, so‘ridan tushadi va nima qilarini anglay olmay, uyquli ko‘zlari bilan eriga qaraydi.
 -Nima dedingiz, dadasi?
 -Chiroqni yoqasanmi, degandim.
 Ayol ayvonning oq devoridan ko‘zga elas-elas tashlanib turgan o‘chirg‘ich tugmachasini bosadi. Peshtoqdagi chiroqning o‘tkir shu’lasidan ikkalasining ham ko‘zlari qamashib ketadi. Er yostig‘i ostidan daftar-qalam olib, nimalarnidir yozadi. O‘ylanib turadi-da, yana yozadi.
 -Yonib turaversinmi? – Ayol xomuza tortadi.
–    O‘chira qol. Xayolimga ikki satr gap kep qoldi. Yozay, desam, qorong‘ulik qildi.
 Ayol yana ko‘rpaga kiradi.
 -Ancha salqin tushib qolibdi.
–    Osmonga qara. Yulduzlarga qara! Hech shuncha yulduz ko‘rganmisan?..
–    Qo‘l cho‘zsang, yetguday…
 Ayol endi xomuza tortmaydi. Yulduzlarni tomosha qilib yotadi. Qayerdadir chigirtka chirillaydi. Uzoq-uzoqdan itning vovullagani eshitiladi.
 -Oydin! – deydi er ko‘rpa ichiga qo‘l yuborib, xotinining issiqqina, bo‘liqqina bilagini topadi. – Bugun qanday kun bilasanmi?
 -Chorshanba bo‘lsa kerak.
–    Ha, chorshanba. 17 iyul.
–    Nima edi?
–    Bugun roppa-rosa o‘n yil bo‘ldi.
 Ayol issiqqina kaftini erining qo‘liga qo‘yadi. Silaydi. Erining terisi muloyim. Ayol o‘z barmoqlarining dag‘alligini sezadi. O‘roq, ketmonning izi.
 -Yuragim to‘lib-toshib ketyapti. O‘n yil bo‘pti-ya!
 -Ha, umr tez o‘tayapti. Kechagina bog‘larda quvlashib yurardik.
–    Men esa bu dunyoda yuz yildan beri yashayotgandayman. Boya birdan uyg‘onib ketdim.
 Er qo‘lini ko‘rpadan chiqaradi.
–     Qarasam, ustimga oynavand qozon to‘ntarilganday. Yulduzlar charaqlab turibdi. Birdan o‘sha kun esimga tushib ketdi. Qara, o‘n yil bo‘libdi-ya! Yo, tavba-a!..
 Ayol indamaydi.
 -”O‘shanda o‘lib ketganimda, nima bo‘lardi?” deb o‘yladim. Axir xudo o‘zi asramasa, bandasining iloji qancha? Bandasining umri anavu chiroqqa o‘xshaydi, parvardigor istasa, o‘chiradi-qo‘yadi.
 -Gaplaringizning vahimaligini qarang!
 -Yo‘q, vahima emas. O‘shanda men beton to‘siq ustiga belim bilan emas, boshim bilan tushganimda nima bo‘lardi?..
 Ayol indamaydi.
 -Qo‘ying endi shu gaplarni. Uxlaylik.
 -Tasavvur qil: o‘shanda o‘lib ketsam, mendan nom-nishon ham qolmasdi. Zax yerda, qurt-qumirsqalar orasida… Ustimda o‘t-o‘lan, yontoqlar o‘sib yotardi hozir…
 -Tavba qildim! Sizga nima bo‘ldi, o‘zi!
 Ayol tirsagiga tayanib turadi va eriga qaraydi. Bilaklari oqarib ko‘rinadi.
–    Sen ham… sen ham… bu… boshqa yerda bo‘larding!..
–    Bu nima deganingiz? Meni qo‘rqitmang!..
–    Qo‘rqitayotganim yo‘q. Juda-juda gapirgim kelyapti, Oydin! Qara, odamzotning umri shunchalik jo‘n, shunchalik omonat ekan, a! Tavba-a!
Erning ovozida titroq seziladi.
-Oydin, men qanday qilib… Nima uchun… Haligi, shuytib mayib bo‘lib qolganimni bilasanmi?..
-Yarim tunda shu gaplarga zaril keptimi, dadasi. Qo‘ying.
 Ayol erining ko‘rpasini to‘g‘rilagan bo‘ladi.
–    Uxlaylik. Nahorda sutni bozorga olib chiqishim kerak.
–    Yo‘q, javob ber. Bilasanmi?
 – Nega bilmay? Hamma biladi-ku. Yakshanba kuni student oshnalaringizga qo‘shilib mardikorlikka chiqqansiz. Haligi oti nima edi?.. Bir o‘ris kishining bolkoniga deraza qo‘yib berayotganingizda to‘rtinchi qavatdan yiqilib tushgansiz.
 -Yo‘q, Oydin, sen bilmaysan. Bu – yolg‘on! Men to‘qigan yolg‘on! Meni to‘rtinchi qavatdan otib yuborishgan.
Ayol og‘ir xo‘rsinadi. Erning bilinar-bilinmas xansiragani eshitiladi.
–    Nega indamaysan?
–    Bilmadim. Menga do‘xtirlar, melisalar, eringiz bolkondan yiqilib tushibdi, degan.
–    Ay, sodda ayol, a! Shu gapga ishonib qo‘ya qoldingmi? “Nega?” “Kimning bolkonidan?” deb so‘ramading? Nega o‘sha uyning egasi erimning ahvolidan biror marta kelib xabar olmadi, deb qiziqmading?
–    Qiziqqandim.
–    Qiziqqandim?
–    Qanday xabar olsin. O‘sha ayolni ham eri urib o‘ldirishiga sal qolgan ekan-ku.
–    Qaysi ayolni?
 -O‘sha xush… toshkentlik tanishingizni… Jamilani.
 Er o‘tirib oladi.
 -Sen bilarmiding?
 Ayoldan sado chiqmaydi. Xo‘rsinadi.
–    Bilsang? Nega? Qanday qilib? Shuncha vaqt qanday qilib ichingda saqlab yurding?…
–    Bilishimni Sizga aytsam, dod-voy solsam, dardimiz yengillasharmidi? Yo siz tuzalib, oyoqqa turib ketarmidingiz?.. Enam: “Qo‘y, bolam, eringni shayton yo‘ldan urgan. Kechirimli bo‘l”, dedi… Bir kuni o‘zingiz gap ochishingizni bilardim. Mana, aytdingiz…
–     Ishonmayman! – Er yuzini ayolning ko‘kragiga bosadi. – Ishongim kelmayapti!
Ayolning qaynoq ko‘z yoshlariga erining ko‘z yoshlari qo‘shilib ketadi.
-Men sening tirnog‘ingga ham arzimayman, Oydin!
Ayol erining yelkalarini, sochlarini silaydi.
-Qo‘ying. Bunday demang, dadasi. Bolalaringiz eshitsa, qanday xayolga boradi.
Erning yelkalari uzoq titraydi. Ayol uning ko‘rpachadan pastga tushib ketgan jonsiz oyoqlarini avaylab ko‘rpaga o‘rab qo‘yadi. Xo‘rozlar qichqirib, tong oqara boshlaydi.
–    Aytgan-cha, boya yozgan she’ringiz nima haqida edi, dadasi?
 Er bazo‘r pichirlaydi:
–    Yolg‘on dunyo, sening buncha yolg‘onlaring ko‘p?
Men bilganu bilolmagan armonlaring ko‘p!..