Ўринбой Усмон 1951 йил 2 ноябрда Тожикистоннинг Хўжанд туманида туғилган.1973 йили Тошкент давлат университетининг журналистика факултетини битирган.1975 йилдан ҳикоялари «Шарқ Юлдузи», «Ёшлик», «Ёш куч», «Ўзбекистон адабиёти ва санъати» нашрларида, “Ёшлик” алманахида чоп этилган.Биринчи китоби “Спитамен қотили” номи билан 1992 йили Тошкентда нашр этилган. Шундан кейин адибнинг Тошкент ва Хўжанддаги нашриётларда «Синчли уй», «Кўргилик», «Анқонинг уруғи» ва «Дарахтга дўнган одам» деб номланган китоблари чоп этилди.Ўринбой Усмон ўнлаб ҳикоялар, «Қишдан олдинги фасл», «Сафо чиғириғи» каби қиссалар, «Таъқиб» романи, «Муқаддас», «Қари қиз» ва «Осмондан тушган одам» («Қулф») драмалари муаллифидир.Василий Шукшин каби рус адиблари, Меҳмон Бахтий, Маъруф Бобожон, Ҳожи Содиқ каби тожик ёзувчилари асарларни ўзбек тилига ўгирган.
Ширин туш кўриб ётган Ўроз қўйларнинг устма-уст маърашидан ғижиниб уйғонди. Ёнидаги ўринга қўл чўзди. Қўли қуруқ тўшакка теккач, эриниб кўзини очди. «Қувон! Анови очофатларнинг жағини ўчир!» Деворлари тутундан қорайиб кетган уйчанинг бир кўзли деразасига тутиб қўйилган, кирлигидан асли ранги билинмай давоми…
Кўришга кўрди, лекин кўрмасликка олиб ўтиб кетса бўларди… Олишга олди, лекин шундайгина бир чеккага олиб қўйиб, йўлида давом этаверса бўларди… Қарашга қаради, лекин бу менга шунчаки туюлди дебон, бошқа қарамаса бўларди… У шундайгина йўл ўртасида ётган кўзгуни кўрмасликка олмади. Отасининг давоми…
Чойхонада нима боракан-а, бу одамларга? Уйингда оёғингни узатиб, телевизорга тикилиб ётмайсанми? Убайнинг дадасидек «Ҳўй, хотин, чой опке, аччиқроқ дамласанг, асаканг кетадими!.. Ҳўй, ҳаммасини қулоғингга чертиб туришим шартми, бирваракай новвот опкесанг ўласанми!», дея қўшёстиққа ёнбошлаб ётмайсанми нақ Худоёрхоннинг ўзидек. Уларни қара, давоми…
«Лаҳзанинг ларзалари» туркумидан Бундай бўлишини у кўпдан буён кутарди ва… Бирда гапираётганида ўғлининг пастки лабини тишлаб турганини сезибоқ кўнглига ғашлик соя солганди. Олдинлари оғзидан чиққан сўзга лом-мим демай қулоқ тутгувчи ўғилнинг энди кўнгли учун «хўп» дейишини-ю, лекин ҳадеганда айтганини қилавермаслигини давоми…
Эргаш уч кун олдин невараларининг қўлини ҳалоллаб, элга тўй берганди. Тўйдан бир кун олдин қишлоқдаги оқсоқолларнинг ҳаммасини зиёфатга чорлаганди. Зиёфатга келмай қолган бемор чолларнинг уйига товоқда ош, тугунчада мева-чева қилиб жўнатганди. Мана бугун ҳали ўша зиёфатнинг таъми унутилмай туриб, тўй давоми…
Шаҳардаги аммамникидан қайтиб, ҳали эшигимиздан кирмасимданоқ ўртоқларим етиб келишди. «Юр, биз билан юр, кўрсанг, кулавериб, ичагинг узилади. Юр!» Шокир шош-қалоқ сўрашишга узатган қўлимни қўйвормасдан, судради. Мен ичагим узилишини кейин-роққа суришни илтимос қилиб, қўлимни тортиб олдим. Бири мен билан тенг, бири давоми…
Синфдошим Ўктам хотирасига Онда-сонда томчилаётган ёмғир дўлга айланди. Панага ўтаётган ёнидаги кишилардан бири Кенжанинг қўлтиғидан олди. «Юр дарвозахонага, ивиб кетасан-ку буткул!» У жойидан силжимади. Қўлтиқдан тутган қўл бўшашди. «Кенжа, ука, нима қиласан энди, аслида у сени тепиб-тепиб кўмиши керак эди-ю… давоми…
БИР БОР ЭКАН… БИР ЙЎҚ ЭКАНёкиДАРАХТГА ДЎНГАН ОДАМҲикоя Нега бир тупгина дарахт тикишган экан? Би-и-ир тупгина!.. Учта, тўртта, йўқ, ўн-та, ўн бешта тикишмайдими? Қалин ўрмонга айлантириб ташлашмайдими… Эҳ-ҳ… Ана, яна биттаси келяпти. Ишқилиб, уни кўриб қолмаса эди. Кўзи тушдими, инда-май давоми…
«Йўқ, бўлиши мумкин эмас!» Ана шу тўрттагина сўз, лекин миясининг тўрт томонини эгаллаб олган, минг бошқа нарсани ўйлашга уринмасин, ўзини чалғитиш учун ҳеч бир кераксиз юмушларга қўл урмасин, хотинига қўшилиб жини суймайдиган теле-сериалларни кўриб, ҳалигина эшитган, мусаффо осмонни тилиб ўтган давоми…
Агар яна бир зум, бор-йўғи бир зумгина суратга қараб турса, кўксини чангаллаб йиқилишига унинг кўзи етди. Кулги деганиям шунчалик ўткир, шафқатсиз бўладими! Кўзлардан отилаётган ханжар Эркиннинг ўнг-сўлида ялтирар, ханжардан узилган сиртмоқ томоғига ёпишар, бўйнини аёвсиз қитиқлаб, бироз чекингандай бўларди-ю, «а» давоми…