Қиёзлар оиласининг ўзгача бир хосияти — улар ёппасига туш кўришади. Етти яшар ўғлидан то етмиш яшар отасигача туш кўриб чиқишади. Тунда қандай туш кўрганини эрталаб бир-биридан сўраш — одат. Бир кечалик меҳмондан ҳам: “Қандай туш кўрдингиз!” — деб сўрашни канда қилишмайди.
Тарки одат — амри маҳол деганларидек, бу кеча ҳам каттаю кичик — барчаси туш кўриб чиқишибди. Сўни даставвал отаси бошлади:
— Тушимда сувсаб қолган эканман, болам, чой қўйиб юбор десам, келин тушмагур эшитмаганга олиб уч коса қатиқ қуйиб келса бўладими. Симириб-симириб ичдим-ей…
— Вой шўри-им, энди нима қиламиз? Уч кун қаттиқ жала қуйиб, довул турар экан-да, бекор ичибсиз, — деди кампири.
— Ичмасам келиннинг кўнглига келади-да, иложим қанча…
— Бу алвастиларга овқат берсанг ҳам ёқмайсан, — деб бир силтанди келин.
Келиннинг бу “черткиси” даврадагиларнинг қулоғи ёнидан “ўтиб кетди”.
— Сен ҳеч нарса кўрганинг йўқми? — деб чол кампиридан сўради.
— Кўрдим. Кўрганда ҳам битта эмас, иккита туш кўрдим.
— Эна, кўзингиз яхши кўрмайди-ку, тушни қандай қилиб кўрасиз? — сўраб қолди набираси.
— Оғзингни юм, — жеркиб берди бу сўзни ҳазм қила олмаган кампир, — тур нари, кўзимга кўринма.
— Шундоғам кўринмайман — деди бола парво ҳам қилмай.
— Қўявер, бола-да, ундан кўра тушингни айтсанг-чи.
— Дарвоқе, тушимда келин кўрпасининг устида шир яланғоч ўтирибди. Вой, қайнотанг келиб қолмасин, бирор нарса ёпинсанг-чи, десам…
— Э-э, ўлма, Худо берди десанг-чи, — деди қария одатдагидек овозини баралла қўйиб, — набиралик бўлар эканмиз.
Кампир “Иккинчи тушим…” деб энди бошлаган эди, сиртдан келиннинг шанғиллаган овози эшитилди:
— Бугун ҳамманинг тушига мен кириб чиқибман-да. Сизлар кўрмаган ҳеч вақо қолмаган, шекилли? Ниятларингизни биламан — “бола!”. Аҳмоқлигимдан иккитасини йўрғалатиб қўйдимми? Қўйдим! Энди бас, дедимми, бас! Бола керак бўлса, ўзларинг ҳаракат қилинглар. Бола туғиш осон иш деб ўйлайсизлар, шекилли.
Келин узоқ шанғиллади.
Қайнона “қарши ҳужумга” ботина олмади.
Қайнотанинг тили қотиб қолди.
Ниҳоят, анчадан кейин қайнонага жон кирди:
— Болам, — деди у келинига, — бировнинг тушидан бировнинг жаҳли чиқмаса ҳам бўлар. Бу нимаси, айланай? Ҳарқалай, ўзинг ёмон туш кўрганинг йўқми?
— Сизлар кўрадиган тушни мен кўра олмайманми? Кўрдим!
— Э-э, чироғим, гапни шундан бошламайсанми, — деди чол.
— Айтсам, айтавераман. Тушимда худди ҳозиргидек қир-пичоқ бўлиб ўтирган эканмиз, бир маҳал қуюқ қора булут келди-ю, уйимизни тўнкариб кетди.
— Астағфирулло! Астағфирулло! Биз қаерда эканмиз?
— Отамни, — келин қайнотасига ишора қилиб деди, — икки бошли аждаҳо…
— Бас қил-е, тушинг ҳам қуриб кетсин, — келинини ҳай-ҳайлади чол.
— Мен қаёқда эканман? — сўради қайнонаси.
— Уйдан югуриб чиқсам, сизни бир нортуя…
— Вой шўрим, — кампирнинг ранги оқариб кетди.
— Ўзинг нима қилаётган экансан?
— Бунақа зўр томоша ҳар куни ҳам бўлмайди. Мазза қилдим.
— Вой, тилинг кесилгур-ей! Тушинг ўзингга кўринсин-а! — дейишди чол билан кампир.
— Ҳа, ёқмадими? — ўдағайлади келин.
— Ёқмади.
— Ундай бўлса, бугундан бошлаб туш кўришни бас қиламиз. Нима дейсизлар?
Чол кампирига маъноли тикилиб деди:
— Биз розимиз, гап сенда қолди, келин.
Қирғизчадан Қурбон Саттор таржимаси.