«Bo‘lmasa vasli mango, ikki jahonni na qilay»(Mashrab)«Yozganlarim bari — hayot va o‘lim haqida»(Edgar Po)«Ollohning va’dasi haq. Dunyoi-dun sizni hargiz aldab qo‘ymasin»(Qur’oni karimdan) Xotin kishi bilan ish bitgandan keyin odam behafsala bo‘lib qoladi. Xolxo‘ja buni ilgaritdan bilardi-yu, lekin bunaqangisi bo‘lgan emas. davomi…
«Dillarni yoq so‘zing bilan, payg‘ambar!»A. Pushkin Quyosh subh yoqasini chok etib, ko‘k maydonida jilva ko‘rguzgach, Sohibqiron Qur’oni karimni lavh ustiga qo‘ydilar. Kun saraton burjida edi, shiddati beadad. O‘rda sahnida davlatpanohning oq chodirlari shukuhu as’asa ila charaqlab kunga yuz tutdi.Shu mahal davomi…
Saidumarni olti-etti yildan beri ko‘rganim yo‘q edi. Kabobxonada bir yarim soatcha o‘tirib, miriqib gaplashdik. Maktabdoshlardan biri qizini uzatnbdi, birining o‘g‘li askardan qaytibdi, falonchi bobo, joyi jannatdan bo‘lgur, o‘tgan yili kuzda tom bosib qazo qilibdi, falonchi kelinoyi bo‘lsa ikki bolasining ustiga… davomi…
Men toshman, ko‘k tosh. Otim — Yashm. O‘n ming yillardan beri ko‘rmagan tomosham qolmadi. Birov boshiga ko‘taradi, birov sirtimga minib o‘tiradi, birov to‘riga qo‘yadi, birov — go‘riga. Yurmagan yo‘lim, ko‘rmagan elim yo‘q. Bir Yer yuzining qaysi bir nuqtasida yotsam, menga-ku davomi…
Men Abdulla Qodiriyni ko‘rganmanu ko‘rdim, deb aytolmayman. Bunga Hakim Nazir aybdor.Marg‘ilon bozorining beshik rastasi shinam choyxona bo‘lar edi. Domlam Obidjon aka bilan bitta non, bir hovuch mayiz olib, endi choy chaqirgan edik, domla:— Ana, u yoqqa qara…—deb qoldilar shivirlab,— Abdulla davomi…
Abdurahmonning buvasi bugun yana keldi. O‘sha-o‘sha oq surp yaktak, shoyi qiyiq, oppoq soqoli va yarashiq sutdek salla…Ammo, Abdurahmon «Keling buva» deya olmadi — boboning vajohati xunuk edi.– Sen nima uchun meni mujmal yaltoqi qilib qo‘yding, bolam. Sendan umidim shulmidi! Men davomi…
Qobulda bog‘i Bobur degan qadamjo bor. Uning baland to‘rida shoirning qabri saqlangan. Oyoq tomondagi qari tutni o‘sha vaqtlarda o‘tqazilgan, deb tushuntirishadi. Qadamjoni ikkinchi bor ziyorat qilganim-da yonimda menga bog‘lab qo‘yilgan soqchidan bo‘lak odam yo‘q edi. Uning oti Ma’rif, kambag‘algina askar davomi…
1956 yili edi. Yetimxonada birga o‘sgan tengdoshlarimni uchratib qoldim. yigirma yilcha ko‘rishmagan bo‘lsak-da, men u haqda ancha-muncha gapni eshitib bilar edim. O‘zim umrimda ko‘p qiyinchilik, mushkul vaziyatlarni boshimdan kechirganman. Lekin mening ko‘rgan kunimni buning ko‘rgiliklari oldida jannat desa bo‘lardi.U tarixchi davomi…
Sulton-so‘tak tayyoragohu poyezd bekatlari tevaragida kira qiladi. Mashinasini, «Jiguli» desa go‘yo ikkita bo‘lib qoladigandek, afsus ohangida «Jigul» deb ataydi. Yangiyo‘lmi — chinozlik yo‘lovchi chiqib qolsa, mo‘maydek pul undiradi-da, yarim kechada shirakayf bo‘lib uyiga qaytadi.Tez-tez zarda qilib onasinikiga ketib qoladigan bezzurriyot davomi…
U idoraning eshigiga barvaqt kelib qolgan ekan. Hali qorovul ham tol soyasidagi chorpoyaga choponini tashlab, xurrak otib yotibdi. «Hoy, Madraim, nima qilib yuribsan saharmardonda?» deydigan odam yo‘q. Suvchiniki shu-da, hamma uxlaganda ishlaydi, hamma ishlaganda uxlaydi. Quyosh nayzaga kelganda shiyponning zahroq davomi…