Туркистон халқлари қўллаган тақвимлар

Тақвим – вақт ўлчовлари-кун, ҳафта, ой, йилни хисоблаш тизими. Вақт ўлчовларини белгилаш табиат ходисаларининг самовий ёриткичлар ҳаракати билан боғлиқ даврийлигига асосланади. Тақвим ҳисобининг асоси йил бўлиб, йилнинг фасл ва ойларга бўлинишига ва давомийлигига қараб тузилган ой тақвими, ой-қуёш   тақвими ва давоми…

Қутичалардаги инсоният қудрати

Техника ихтиролари чархини аслида араванинг ғилдираги тезлаштириб юборди. Аммо энди одамларнинг оламшумул кашфиётларни 4 аср кутиб ўтиришларига ҳожат қолмади. Яқинда Швейцарияда дунёнинг йирик автоконсернлари томонидан ишлаб чиқарилаётган энг сўнгги русумдаги автомобиллар кўргазмаси бўлиб ўтди.

Сирожиддин Аҳмад. Вадуд Маҳмуд

Ўтган аср ўзбек адабий ва театр танқидчилигида сезиларли из қолдирган сиймолардан бири самарқандлик шоир ва мунаққид, тожик тили грамматикаси муаллифи Вадуд Маҳмуддир(1898-1976). У ўз даврида шўро мафкурачилари ва комфирқа томонидан кескин таъқиб қилинди, маданиятчилар қурултойида Чўлпон, Фитрат, Элбек ва бошқалар давоми…

Шерали Турдиев. Элбек

ХХ асрнинг 20-йилларида Тур­кистон адабиёти ва матбуоти майдонига кириб келган Шокир Сулаймон, Ғайратий, Зиё Саид, Рафиқ Мўмин каби Элбек(Машриқ Юнусов) ҳам бу даврда янги ўзбек маърифати, маданияти соҳасида фаол иш олиб борди. У «Армуғон»(1921), «Кўзгу», «Ёлқинлар»(1925), «Баҳор»(1929) шеърий тўпламларини, «Ойхон»(1920), давоми…

Курант занги

Тошкент куранти неча йиллик тарихларга гувоҳ бўлиб келмоқда. Бу минора ортиқча безак талаб этмайди, қиёфаси эса ҳеч бир замонда эскирмаган. Ҳар чорак, ярим ва бир соатда занг уриб турадиган маҳобатли иншоотни пойтахтимизнинг рамзи, уриб турган юрагига қиёслаш мумкин.

Яшаш учун кураш: асосий восита мослашувчанликми?

Ер юзидаги барча организмлар ташқи муҳитда яшаб қолиши ва ўзидан кейин насл қолдириши учун турли хил мослашиш хусусиятига эга. Баъзи ўсимликлар йирик тиканлар ҳосил қилса, бошқалари тиканлари, барглари ва баъзан гулларидан-да воз кечиб ҳимояланишга ўтади. Бош­қа тур ўсимликлари эса ер давоми…

Наноҳаётга тайёрмисиз?

ХХ асрда самолётлар, ракеталар, телевизор ва компютерлар дунёни ўзгартирди. Олимларнинг таъкидлашича, нанотех­нология­лар ёрдамида яратилган хомашёлар, дори-дармонлар, алоқа ва хизмат кўрсатиш воситалари ХХИ аср янги техника тараққиётининг асоси бўлади. Кўз ўнгимизда кўплаб афсоналар ҳақиқатга айланиб бормоқда. Инсонлар атомларни бошқариш йўли билан давоми…

Наслдан наслга ўтувчи генлар

ёхуд ДНКнинг тирик жонзотлар ҳаётидаги ўрни хусусида Ўтган асрда эволюция жараёнини ўргана бошлаган олимлар тирик жонзотларнинг ўз аждодларига ўхшаш бўлиб туғилиши сабаби ҳақида тушунчага эга эмасдилар. Бугунги кунда эса бунинг генлар ва ДНК билан боғлиқ экани барчага маълум.

Эгизаклар мўъжизаси

Менимча ҳар қандай киши эгизликлар туғилишини табиий ҳолат сифатида қувонч билан кутиб олади. Уларга яхши ният билан машҳур шахсларнинг номларини қўядилар. Эгизак сўзи «икки» деган маънони англатишига қарамай, иккидан ортиқ туғилган зурриёдларни ҳам эгизак деб атайдилар. Одатда улар 2, 3, давоми…

«Бир» нега «1»?

Бир, икки, уч, тўрт, беш, олти, етти, саккиз, тўққиз… Шу сўзларни эшитганда нима эсингизга келади? Мен бу сўзларни эшитсам, уларнинг ёзувдаги ифодаси — рақамларни бир-бир кўз олдимга келтира бошлайман: 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9… «Бир» деганда давоми…