– Бу сенинг болангми? – аскар кўрсаткич бармоғини нуқиб сўради.– Ҳа, – деди деҳқон.– Бу эса – хотининг? – сўради немис.– Ҳа, – деди деҳқон.Ёз эди.– Мен болани яхши кўради, – деди аскар. Қуёш далалардаги буғдойни ва ўрмонлардаги арчаларни жизғанак давоми…
Бу синьор ҳеч қачон ҳеч нарса ёзмаган ва ҳеч қачон ҳеч нарсани ҳеч кимга ҳикоя қилиб берган эмас. У қаригунча тинч ва ҳалол яшаб беғам ҳаёт учун етарли пул тўплаганидан сўнг шаҳар четидан уй сотиб олди. Янги уйга кўчиб ўтгач, давоми…
Қадрдон устозим Жамила опага бағишлайман! — Қачон ўқийсан, бола?! “Нўл” олавериб — сен, қўявериб — мен чарчамадим. Ёки уйингдагилар кундалигингни текширишмаяптими?..Бошланғич синфда ўқиб юрган пайтларимда инглиз тили ўқитувчимиз ҳар куни шу гапларни айтиб, койирди. Мен ҳам негадир бу фанни ҳеч давоми…
Қишлоғимиз четидаги даланинг ўртасида бир хилват жой бор. У ер айлана шаклида бўлиб, ичида тўқайзорга ўхшаб тераклар ўсиб кетганди. Шу теракзор ўртасида бир уй бор. Айтишларича, бир замонлар ўша уйда Ойжамол исмли аёл яшаган экан. У аёл ким, қаердан келган, давоми…
Қишлоғимизнинг четидаги бир кулбада қандайдир одам яшар, лекин унга ҳеч ким парво қилмас эди. У ёлғиз эди. Ҳамма уни девона деб чақирарди. Сочи ўсган, қорасидан кўра оқ толаси кўпроқ, эгнида қаердандир топиб олган йиртиқ-ямоқ тўн, бошида эса яғири чиққан қалпоғи давоми…
Жамшид Ҳабиб янги фарзандлик бӯлган ҳамкасби Шамидани кӯриб келиш учун туғ-руқхонага шошарди. Бир йил олдин қомати озғин, лекин чиройли бу қиз такрор-такрор йӯқ, бӯлмайди, дейишига қарамасдан барибир ӯзи билан ҳамқишлоқ бӯлган бир тожирга турмушга чиқди. Унинг қаттиқ қаршилик кӯрсатишига сабаб давоми…
Бугун эрта уйғондим. Ҳар кунгидан-да вақтлироқ. Соат миллари 5 га қараб силжимоқда эди. Қуёш ҳам энди мўралаб, заррин нурларини таратишга тараддудланиб турган экан. Ўрнимдан туриб, дераза дарчасини очдим. Хонага тонгги майин, ёқимли шабада елиб кирди. Танам роҳатланди. Ҳовлига чиқдим.
Ҳар бир халқнинг ўзига хос ўлмас анъаналари, қадриятлари бор. Дейлик, тўй маросими ҳар бир халқда ҳар хил, удумлари мутлақо бир-бирига ўхшамайди. Қачонлардир яратилган ноёб санъат асари ҳам гўзаллиги, нотакрорлиги билан маълум бир миллий маданият белгиси сифатида намоён бўлиб, қадрият сифатида давоми…
Буванинг таърифича, “қуш учса, қаноти одам юрса, оёғи куядиган” қадимий Мирзачўлда ҳозир қанчалар обод қишлоқлар пайдо бўлди. Шу гўзал қишлоқлардан бирида Хондамир деган бола яшайди. Унинг икки тепа тиши тушиб, гапирганда кулгилироқ кўрингани билан асли ўзи жуда яхши бола. Ёзда давоми…
Дунё ишларини унинг пойгасида чопганда билар экансан, деган иборага унчалик ишонгим келмай турипти. Ахир қадимий аксиомалардан бири тошбақани қувиб етолмасликку. Шундай экан, ҳарқалай, орқага қараб, ёмон яшамабман, дея оламан. Яъни, инсонлик маъносидан келиб чиққанда унча чопмапман, ҳамда, тошбақани ҳам жуда давоми…