Жовли ХУШБОҚҚА бағишланади!

…-чи йилда иккинчи курсда ўқирдим. Сентябрнинг малҳам ҳавосидан симириб, керишиб уйғондим ва бугун биринчи соат дарс йўқлигини ёқимли ҳис билан эсладим. Ижара хонамизда мендан бошқа ҳеч ким йўқ — болалар дарсга кетишган.
…ювиниб, тараниб, оппоқ, ўзимга ярашган, елкасига “Келажак” деб битилган футболкани кийиб, колбаса ва нон олгани дўконга тушдим. Колбасанинг килоси минг сўм эди. Нон олиб бўлдим. Чўнтагимдаги бир дона беш¬юзталик ақчани ғижимлаб турибман. Одам тирбанд, нонга навбат тургандай харидорлар турнақатор тизилган. Начора, бир сулувгина аёлнинг ортидан навбатга турдим. Аёл ё немис, ё инглиз… тағинам ким билади, балки француздир. Елкасида ёйилган қўнғироқ, сариқ сочлари, тик тушган калта бурни, гоҳо ярим қиялаб қолгувчи юзидаги ботиқ қовоқлардаги мовий кўзлари ёнидаги кучукчасига бир нималар деётгандек. Ишқилиб, шарқлик эмас ва меҳмон ҳам эмас. Қай бир аждодининг ризқи сочилиб, бизнинг юртларга келиб қолганмиям деб ўйладим.
Ёши нари борса ўттизда. Эҳтимол бир-икки фарзанд ҳам кўрган. Ярим қаричгина орамиздаги масофадан бўйнига тушган нозик ҳалқалардан тахмин қилаяпман буларни. Жигарранг, юпқа либосидан ўрта бўй, оқ-сариқ етилган вужуди менинг эсимни ўғирлаб, чимилдиқ торидай титраб кўринаётир. Ортимда турган, жомадан тутган чол негадир типирчилаб ортимдан туртиб юборди — бехосдан кўксим билан аёлнинг нозик елкасига тегиб кетдим. Ҳозир шартта ўгирилади-ю бобиллаб беради дея ўйладим. Қаёқда… пинагиниям бузмади. “Ҳай, кучингдан”, деб қўйдим ичимда. Ҳали уйланмаган, янтоқзор даштларни оралаб келган бўзболанинг кўксидаги туйғуларни тушунгайсиз-да, дўст. Қўлим ихтиёримдан чиқиб, унинг нозик, оппоқ, тошиб турган билагига тегди. “Қилт” ҳам этмади. Уч бармоғим тўртинчисини, сўнг бешинчисини чақириб олди. Илиқ, атир бўйи уфуриб турган майин билакдан оҳистагина, бир марта тутдим. Ва чўққа теккандек дарҳол тортиб олдим, негаки — ҳаққим йўқ. Бундай хаёл қилишга-да ҳаққим йўқ-ку! Аммо… юрагимнинг бир жойда туриб босаётган қадамини, менимча, бу немисми, инглизми сулув ҳам илғагандир. Юраклар тилмочни ёмон кўради!
…Хуллас, унга навбат келди. Ва шип-шип этиб дўкончи йигитга рўпара бўлди.
Шунда унинг нозик елкаси оша чўғдай қип-қизил ҳамёнидан ўн беш минг сўм пулни санаётган, ошиқнинг юрагига ботириб олгандек ол тирноқларига кўзларимни узмай қараб турдим.
Аёл пулни сотувчига узатди ва бир оғизгина сўз айт¬ди:
— Чаппи!
Сотувчи унга роса уч килограмм “Чаппи” — итнинг махсус этли овқатини тутқазди — килоси беш минг! Аёл сумкани қўлга оларкан, ҳамённи ҳам унга жойлади. Бу қўлида, етовдаги пахмоқ кучукча эса айни шуни кутиб тургандек чап орқа оёғини кўтарди-да бетон саҳнга… чоптирворди — ярамас!
Енгилгина чарм шиппагимга пешоб сачради. Аёлга қарадим. Хижолатлик ёки узрхоҳлик қилар деган ўйда унинг чеҳрасига энтикиб назар ташладим. Шунда…
…унинг гўзал чеҳрасида шунчалар совуқ ифодани кўрдимки, сесканиб кетдим. Терилган, чимирилган қизғиш нозик қошлари ўртасидаги тугунча ҳаётимга нуқтадек урилди, гўё. Шоирнинг “Юрак бўлиши ёлғонми одамнинг ичида” деган нидосини сўзсиз пичирладим.
Аёлнинг нигоҳидаги кибр, нописандлик ва бешафқат истеҳзо менинг тарашланмаган ҳаёт тарзим, эркахаёл қалбимга ханжардек ярқираб совуқ ботди. Аъзойи баданимнинг билинар-билинмас қалтираб кетганини туйдим.
Сўнгра… у қачонлардир музлаб қолган қалбини опичлаб четга — йўлакка бурилди. Йўқ, асло мен уни айбламайман — музлаган қалб эримайди. Аммо…
…мени сотувчи шошилтира бошлади.