XX asr jahon hikoyachiligining betakror namoyandalaridan biri italyan adibi Dino Butstsatidir (Dino Buzzati). U 1906 yilda Italiyaning Belluno viloyatida tug‘ilib, 1972 yilda Milanda vafot etgan.Ko‘p yillar Milandagi “Korrera della Sera” gazetasida ishlagan.
Yozuvchining “Tog‘li Barnabbo” (1933), “Eski o‘rmon siri” (1935), “Tatar cho‘li” (1940), “Muhabbat” (1963) romanlari, “Yiriklashtirilgan qiyofa” (1960), “Ayiqlarning Sitsiliyaga g‘aroyib bosqini” (1945) va boshqa qissalari, ko‘pgina hikoya va dramalari mashhur. Chunonchi, “Tatar cho‘li” romani bilan “Qiziq voqea” dramasini frantsuz tiliga Alber Kamyu tarjima qilgan.
“Tatar cho‘li” romani Borxesning shaxsiy kutubxonasidagi eng ardoqli asarlardan biri hisoblangan. Yozuvchining 1958 yilda chop etilgan “Oltmish hikoya” to‘plami Italiyaning eng obro‘li “Strega” adabiy mukofoti bilan taqdirlangan.“La Skala”dagi shov-shuv” hikoyasini esa, Andre Morua ikkinchi jahon urushidan keyingi butun Yevropa adabiyotida dunyoga kelgan eng haqqoniy asar sifatida baholagan.
Yakshanba kuni ertalabki toat-ibodatdan so‘ng ikki avliyo – ulardan birini Oneto, ikkinchisini Kotib deb atashardi – “Miller” firmasining qora charm sirilgan oromkursilariga qulaygina joylashib olib, pastga – Yerga qaradilar-da, bu ajoyib-g‘aroyib odamlar qavmi nimalar bilan mashg‘ulligini aniqlashga urindilar.– Menga shuni davomi…
Xalqaro Binafsha Xoch tashkiloti o‘n ikki yoshgacha bo‘lgan bolalar uchun qirollikning yozgi saroyi qoshidagi bog‘da “pasxa tuxumini ovlash” bo‘yicha katta bayram shodiyonasi tashkil etdi. Chipta narxi – yigirma ming lir.Tuxumlar pichanlar g‘aramiga yashirib qo‘yiladi.Qoidaga ko‘ra, bolakay topib olgan barcha tuxumlar davomi…
«Men adoyi tamom bo‘lgan odamman, lekin baxtiyorman. Har qalay, men qo‘limdagi kosani tag-tugiga qadar sipqorib ulgurganimcha yo‘q. To‘g‘ri, judayam oz bo‘lsa-da, hali ichida nimadir bor. Uni so‘nggi tomchisiga qadar totib ko‘rishdan umidvorman. Agar yana ozgina yashay olsam, albatta: anchagina keksayib davomi…
Qorong‘ulik qo‘yniga cho‘mgan qamoqxona eshigi ochilib, nazoratchilar soqolli jikkakkina cholni ichkariga itqitganlarida vaqt allamahal bo‘lib qolgan edi.Qariyaning soqoli oppoq va o‘ziga yetgulik darajada kattagina edi. U nimqorong‘i xona bo‘ylab ojizona nur taratar va bu mahbuslarda muayyan taassurot uyg‘otdi. Qorong‘i bo‘lgani davomi…
Skripkasoz usta Amedeo Torti va uning xotini qahva ichmoqda edilar. Bolalar allaqachon uxlab qolgan, er-xotin odatdagidek jimgina o‘ltirishardi. Birdaniga xotini so‘z boshlab qoldi:— Senga nima deb aytishni ham bilmayman… Kun bo‘yi allaqanday g‘alati bo‘lib yuribman… Nazarimda xuddi kechqurun biznikiga Appasher davomi…
Kuz oqshomlarining birida Albert Eynshteyn Priston (Nyu Jersi shtati) yo‘lkalari bo‘ylab kezib yurar ekan, bir g‘ayritabiiy voqeani boshidan kechirdi. Uning o‘z holiga tashlab qo‘yilgan o‘y-fikrlari bu damda zanjiridan xalos bo‘lgan it misoli daydishar, o‘z sohiblarini nazar-pisand qilishmasdi. Qizig‘i shundaki, ayni davomi…
Bir kecha-kunduz poyezdda silkina-silkina toriqqan Juzeppe Korte martning yarimyorug‘ sahar-mardonida o‘sha mashhur klinika joylashgan shaharga yetib keldi. Issig‘i jinday baland esa-da, biroq shunga qaramasdan, vokzaldan kasalxonagacha bo‘lgan yo‘lni jomadonini ko‘targancha piyoda bosib bordi. Juzeppe Korte kasallikning yengil shakli bilan og‘rigandi, davomi…