Абу Али ал-Муҳассин ат-Тануҳий 10-асрда яшаб, ижод этган араб адиби. У 940 йилда Басра шаҳрида туғилган. Фиқҳ илмидан пухта маълумот олиб, ўтмишда яшаган халифалар, вазирлар, амирлар, олимлар, фақиҳлар, шоирлар ҳақида эшитган ривоят ва ҳикоятларни тўплаб борган.
Ат-Тануҳий ўрта асрлар араб адабиётида аввало бир неча мўътабар тазкира (антология)си билан ўчмас из қолдирди. Улардан энг муҳими “Мароқли ҳикоятлар”дир. Асарнинг асл номи “Нишвар ал-муҳозара ва ахбор ал-музокара”, (“Суҳбатдошлар тилидан ёзиб олинган мароқли ҳикоятлар”)дир. Мажмуа турли давраларда, суҳбатларда ҳамкасблари, дўстлари, қариндошлари, таниш-билишларидан эшитган турфа ривоят, ҳикоят, латифа, тарихий воқеа-ҳодисалар асосида яратилган лавҳалардан иборат.
Ат-Тануҳийнинг ўн бир жилддан иборат ушбу асарининг атиги бир неча жилдигина сақланиб қолган. Буларнинг танқидий матни Париж, Истанбул, Дамашқ ва бошқа жойлардаги қўлёзма нусхалар асосида 1971—1973 йилларда Байрут шаҳрида Аббуд аш-Шалжий томонидан чоп этилган.
* * * Қуйидаги воқеани менга Талҳа ибн Убайдуллоҳ ибн Каннош сўзлаб берган: — Бир куни Сайф ўд-Давланинг улфатлари даврасида ўтирардим. Дўстона суҳбат асносида қандайдир бир одамни судраб олиб келишди. Амир нимадир деб, уни ўлимга буюрди, ҳукми дарҳол бажарилди.. Шунда давоми…