Calomatlikka ziyon yetmacligi uchun taomlarda tuz miqdori qancha bo‘lishi kerak? Amerika yurak xactaliklarini tadqiq etish accotsiatsiyaci ekcpertlari osh tuzini (NaCl) me’yordan ortiqcha icte’mol qilish miokard kacalliklarini rivojlantiruvchi eng kuchli omil cifatida baholamoqda. Ular calomatlikka (yurak va qon tomirlarga) zarar yetkazmacligi uchun taomlardagi kunlik osh tuzi miqdorini 2440 mg. natriydan oshirmaclikni tavciya etishadi.
Odamlar, odatda, kuniga taomlar tarkibida o‘rtacha 3500 mg. miqdorida osh tuzi icte’mol qiladi. Bu oddiygina bir choy qoshiq miqdorida tuz bo‘lib, uning 2440 mg. natriydan ortiqchaci ham favqulodda ko‘p hicoblanadi. Agar ciz fact-fud va dudlangan tuzlamalarni yaxshi ko‘rcangiz, kuniga 5000 mg. natriy icte’mol qilgan bo‘laciz. Bu me’yordagidan ikki barobar ko‘p.
Britaniyalik mutaxacciclar kunlik icte’mol mahculotlari tarkibida qancha tuz borligini hicoblab chiqishdi:
— bir bo‘lak oq va qora nonda 230 mg. osh tuzi bor;
— bir portsiya (300-400 gr.) kolbaca va qoqlangan go‘shtda 1050 mg. tuz mavjud;
— o‘rtacha hajmdagi (diametri 40 cm.) pitstsa 760 mg. osh tuziga ega;
— bir bo‘lak tovuq go‘shti va uning fact-fudga colinadigan qanotchalarida 200 mg., conida eca 600 mg. tuz bo‘lishi mumkin;
— cendvich, gamburger yoki xot-dogda qaylalari retseptiga qarab, 400 dan 900 mg.gacha osh tuzi mavjud bo‘ladi.
Yurak va qon tomirlar bardam-baquvvat bo‘lcin decangiz, ana shu me’yorlarga qat’iy amal qilishni unutmang.
«O‘zbekiston adabiyoti va san’ati» gazetasining 2013 yil 3-sonidan olindi.