Торф нима?

Торф — кўмир эмас. Уни кўмир олиш жараёнининг босқичи деб аташ мумкин. Кўмир миллионлаб йил бурун ботқоқзор чакалакларда, иссиқ, зах минтақаларда ўсган қадимий дарахт ва ўсимликларнинг қолдиғидир. Бу дарахт ва ўсимликлар давр ўзгариши билан ботқоқзор сувлари ичида қолиб кетган. Дарахт давоми…

Камедь нима?

Камедь (ўсимликдан ажралиб чиқадиган смола), гуммидан сизни сақич билан таъминлашдан ташқари бошқа муҳим мақсадларда ҳам фойдаланиш мумкин. Камеднинг юзлаб тури мавжуд. Улардан бирининг номи «гуммиарабик» (самғи арабий) бўлиб, ундан конфет, тиббий моддалар ва елим, шунингдек, ипак ишлаб чиқаришда фойдаланилади. Бошқа давоми…

Ўсимликлар совун ўрнини боса оладими?

Табиатда кўпик ҳосил қиладиган жуда кўп ўсимлиқлар учрайди. Улар совун ўрнини бемалол боса олади. Кўпик ҳосил қилиш ўсимликлардаги кўпикланадиган аралашмалар, сувда яхши эрувчи эритмалар бериш қобилияти — сапонин мавжудлигига қараб белгиланади. Сапонинлар шампун, ювувчи воситалар ва ванналар учун суюқликлар ишлаб давоми…

Ўсимликларнинг қайси аъзолари доривор ҳисобланади?

Деярли ҳар бир ўсимликнинг одамга қайсидир жиҳатдан фойдаси тегади. Шу боисдан одамлар қадим замонлардан буён ўсимликлардан касалликларни даволашда фойдаланиб келадилар. Аммо фойдали моддалар ўсимликнинг бирор аъзосида бўлиши, қолган аъзолари эса ҳатто заҳарли бўлиши мумкин. Масалан, картошка овқат учун яроқли тугунчалар давоми…

Мармаракка пишанг нега керак?

Тиш милки йиринглаб шишган пайти сиз оғзингизни мармарак дамламаси билан чаясиз. Мармарак, сиртдан қараганда, оддий ўсимликдай туюлади. Уни дилкушо ўтлар орасидан ажратиб олиш ҳам қийин эмас. Бинафша гуллар билан қопланган тик пояси пастак ўтлар орасидан худди соқчилар минорасидай баланд ажралиб давоми…

Ўсимликка нега она ва ўгай она деб ном беришган?

Деярли барча эртакларда ўгай оналар баджаҳл ва шафқатсиз тасвирланади. Бечора Золушканинг бешафқат ўгай онасидан қанчалар азоб чекканини ёки бахтиҳаро Настяни баджаҳл ўгай онаси қишнинг изғиринли кунларида ўрмонга ҳайдаб юборгани, Морозко уни самимий қалби учун шафқат қилгани ва ўлмай қолганини бир давоми…

Қичитқи ўт нега қичитади?

Дунёда қичитқи ўтларнинг бир неча хили мавжуд, бироқ уларнинг аксариятида қичитадиган туклар йўқ. Шунга қарамай, кўпчилигимиз, жиллақурса бир марта бу ўсимликка қўлимизни теккизиб, ачиштириб олганмиз. Ачиштирадиган хиллари орасида энг кўп тарқалгани хашаки қичитқи ўт ва Рим қичитқи ўтидир. Айниқса Рим давоми…

Қайси ўт бир кунда бир метр ўсади?

«Ҳеч қайси бири, — деб жавоб берамиз кўпчилигимиз. — Ўтнинг бўйи бир метрга етиши мумкин». Малай ярим оролида бўйи 33 метрга етадиган бамбук ўсади. Бу дарахт эмас, ҳақиқий ўт. Олимларга у «ўтлар подшоҳи» номи билан таниш. Малай бамбуги энг тез давоми…

Одамлар зиғир толасидан газлама тўқишни қачон ўрганишган?

Инсон далада ингичка пояси сап-сариқ, ғоят нафис, ҳаворанг мовий гули бўлмаганда, бу майда ўсимликнинг ёнидан бепарво ўтиб кетиши мумкин эди. Инсон мана шу гул туфайли газлама тўкишни кашф этган. Бу ўсимликнинг номи зиғирдир. Бундан тўққиз минг йил бурун инсон биринчи давоми…

Бинафша гули ниманинг рамзи?

Францияда қадимдан бинафша гули қироллар ҳокимиятининг рамзи бўлиб келган. Уч баргли бинафша VI асрда франклар давлатининг биринчи қироллик сулоласи — Меровинглар сулоласи муҳрида акс этган. Бу бизгача етиб келган маълумотнинг энг қадимгиси. Қирол Анри I скипетри (қирол салтанатининг ҳассаси)га ҳам давоми…