Элёрга сафарга жўнашини айтишди. Қаерга денг? Ойтўғонга! У Ойтўғонни эсладию кўз ўнгидан қадрдон қишлоқнинг ширин-шарбатли боғлари, қадди дол, уззукун елкасидан кетмон тушмайдиган Хонимқул ота, қалбига битмас армон ташлаб кетган Гулсун ўтди.Ойтўғон дашт бағридан узилган парча ер. Саҳро кўксидаги бу мўъжаз давоми…
Улар оилада беш фарзанд эди – тўрт ўғил ва бир қиз. Тўнғичи қиз у ҳамиша уй ишлари билан банд, онасига ёрдамчи исми… бунинг аҳамияти йўқ. Ўғилларнинг каттаси шу кеч кузда ўн иккига тўлади. Исми Эшмат… Ундан икки ёш кичкинанинг исми давоми…
Бу тоғми? Баландликми? Бунинг умуман қизиғи йўқ, муҳим ҳам эмас. Шу ёққа чиқиш керак. Тамом-вассалом. Тирмашганлар кўп, болалару чоллар, жувону кампирлар, йигит-қизларнию асти гапирманг. Ҳаммаси ўша ёққа, нима бор у ёқда, билмайман. Лекин мен ҳам орта қолмай деб юқорига, юқорига давоми…
Мана, Ватан олдидаги йигитлик бурчимини ўтаб келганимга ҳам бир ойлар бўлди. Хизматдошларим билан ўқишга кириш учун бериладиган имтиёзни қўлга киритганимизда ваъдалашгандай яна уч кундан сўнг шаҳарда репетиторникида учрашамиз. Менинг эса сира боргим йўқ. Сабаби… Тўғриси, сабабини билмайман. Балки бунинг боиси давоми…
Масофалар Марғибдан Машриққача, масофалар ер билан осмонча, масофалар муҳаббатдан нафратгача, масофалар қайғудан шодликкача, масофалар висолдан ҳижронгача, масофалар зимистондан зиёгача, масофалар хасдан гулгача, масофалар тутқунликдан эркгача, масофалар ҳаётдан мамотгача, масофалар… Масофалар ҳадсиз-ҳудудсиз… Масофалар миллион йиллик ёруғлик тезлигидан чорак сонияларгача… Биз шунчалар давоми…
Тут пишган кезлар. Осмон оқариши билан беш-олти туёқни олдимга солиб, далага ҳайдайман. Ўт-ўланни нами қочмай едирган дуруст. Намиққан мовий бахмалдек хира осмонга тикилиб ётаман. Ётган кўйи сўнишга кечиккан юлдуз қолдимикан деб қидираман.Қуёш кўтарилишига ҳали бирон соат бор. Шу пайт ҳаддан давоми…
Йиртиқ пайпоғини кияётган онам мени кўрмасин деб нариги ёққа ўгирилиб олди. Мен эса кузатиб, сезиб ўтирибман — унинг кўзига ёш келди. Йиғлаганини билдирмаслик учун пайпоғини кийиб бўлгач ҳам бирпас ўша алпозда ўтирди-да, кейин менга қарамай қўзғалди. Ўзини хушнуд кўрсатишга уриниб:— давоми…
У қўли билан девордаги соатни кўрсатди. Дадаси ҳам, онаси ҳам тушунишди — ўғиллари ухламоқчи. Икковлари баравар бош ирғаб жилмайишди. У ўрнидан шарпасиз туриб, ёғоч сўрига кетди. Ёш болалигида агар уйқуси келса, ғингшиб йиғларди. Эсини танигандан бошлаб, аниқроғи, дадаси шу осма давоми…
Бир қарич бўлиб турган сомонлар оёғини тилиб ташлади. Товонини аяб-аяб босиб, қоп судрайди. Қуёш атрофни аёвсиз куйдирар, агар яна бироз қиздирса, янги ўрилган буғдойзор ёниб кетадигандек кўринади. У нарироқда ҳар қадамда ерга илинж билан боқиб, бошоқ қидираётган акасига ялинди.— Ака, давоми…
Ўн уч йил деганда Нуройимдан хат олдим. Ёзуви жуда қисқа — “Шоирим, раҳмат. Китобингизни ўқидим” деган гап эди. Мактубнинг орадан шунча йил ўтиб ёзилганига, мени қандай топиб келганига ҳайрон бўлмадим. Фақат ҳануз ўз кучини, қадрини заррача йўқотмаган “шоирим” деган сўз давоми…