1991 йил 13 апрелга республика машрабшунослари ФА ижтимоий фанлар бўлимига таклиф этилди. Лекин академияда қандайдир тадбир бўлиб, йиғилиш 15 апрелга қолдирилди. 13 апрелда самарқандлик машрабшунос Ж. Юсупов Тошкентга келди. Мен у билан анча суҳбатлашдим. У Машраб Наманганда туғилгани тўғри, лекин давоми…
Фурқатнинг “Рус аскарлари таърифида” деб номлаб келинган асари мутахассислар ўртасида мунозараларга сабаб бўлган. Бу маснавийнинг насрий кириш қисмида шоир ёзади: “Ҳабл ул-матин” ва “Песаи ахбор” ном Ҳиндустон газетларида Русия давлатининг ёпун халқи бирла қилғон муҳорабалари” (мақоладаги барча таъкидлар муаллифники. – давоми…
Умр ўтиб бормоқда. Умр ўтган сари одам босиб ўтган йўлларини, бошдан кечирган йилларини тез-тез эслаб турар экан. Инсон босиб ўтган йиллар ва йўллар – нимадир улар? Масофами, вақтми ё бошқа нарсами? Менимча, улар умринг давомида сенга рўпара келган, ҳаётингда из давоми…
Туркийлар шажараси устида куйиниб бош қотирган улуғ олим, Хоразм шоҳи Абулғозий Баҳодирхон (1603 – 1664) кажрафтор тарих силсиласидан ҳайратга келиб, файласуфона ҳасрат билан шундай деганди: “Бу дунё бир работқа ўхшар, одам фарзандлари карвонга ўхшарлар, бири кўчар, бири қўнар”.
1971 йилнинг январи эди. Мен Тошкент давлат дорилфунуни (ҳозирги Ўзбекистон Миллий университети) журналистика факултетидаги Таржима назарияси ва нашриёт ишлари кафедрасига энди ишга қабул қилингандим. Кафедра мудири марҳум устозимиз Ғайбулла Саломов билан бир хонада ўтирардик.
Ўрта асрлар Шарқининг улуғ муаррихларидан бири Мирзо Муҳаммад Ҳайдар Дуғлот(1500–1551) Заҳириддин Муҳаммад Бобурнинг холасининг ўғли, яъни бўласи эди. Унинг онаси Хуб Нигорхоним Бобурнинг онаси Қутлуғ Нигорхонимнинг туғишган синглиси эди. Ота-онадан ёш етим қолган Мирзо Ҳайдар бир неча йил Бобурнинг тарбиясида давоми…
Мен тарбиячиларни ҳузуримга чақириб, уларга қарата дедим:— Сизларнинг вазифангиз мурғак қалблардаги инсонни поймол этиб, фақатгина ўз инида яшашга мослашган қумурсқаларга айлантириш эмас. Чунки инсон мияси маълумотлар билан қай даражада тўлдирилгани мен учун муҳим эмас. Энг муҳими — инсоннинг инсон бўлиши. давоми…
Иван Шчербаков деган деҳқон бўларди. Тирикчилиги ёмон эмас, бардам-бадавлат, қишлоқдаги ман-ман деган мардумлардан эди. Иваннинг ўғиллари ҳам аллақачон ёнига кирган. Улкани уйли-жойли, ўртанчаси унаштирилган, кенжатойи ҳали ўсмиру, лекин у ҳам бўйга етиб, омоч ҳайдашга яраб қолган эди. Иваннинг онаси эсли-жўяли, давоми…
–Сиз аллақачонлар худонинг жонига теккансиз? – деди бир куни онам.–Ие, нега унинг жонига тегар эканман? Унга нима ёмонлик қилдим? – аччиғланди бувим.–Битта-иккита нарсани сўраса бўлади, сиз бўлсангиз, бирдан шунча кўп сўрайсизки, уларни ёзиб қўйса, бутун бошли бир китоб бўларди. Сизнинг давоми…
Ҳаёт ажойиб сирлар ва тилсимлар билан тўла.Баъзан куни кеча яратилган асар қўлёзмасини тополмай, шоирнинг ўзи ҳам, сиз ҳам роса хуноб бўласиз. Баъзан бундан эллик, ҳатто юз йил аввал дунё юзини кўрган, аммо унинг борлигини ҳеч ким билмаган асарлар, тилла балиқча давоми…