Кеча у кўл бўйида Тамара деган қиз билан танишиб қолди.Аввалига сезмабди – ёнма-ён ётган эканлар, қирғоқда. Уларнинг бош томонидан бир тўда бола қувлашиб ўтди ва кимдир «Вой-й!» дея қичқириб юборди. Овоз кутилмаганда, шундоққина биқинидан чиққани учун у бир сапчиб тушди. давоми…
Сеники аталар шу ер, шу замин…А. Орипов Хуллас, қишлоқ бузиладиган бўлди.Қўрғончада алмисоқдан қолган бир бино бўларди. Биладиганларнинг гувоҳлик беришича, қишлоқда яккахўжаликлар тугатилиб, «колхоз-колхоз» бўлаётган даврлар улуснинг йиғинлари тез-тез шу бинода ўтказиб турлар экан, кейинчалик, алғов-далғовлар сал босилиб, мусичалар шифтга бемалол давоми…
«Ҳў, бола боқмай балога йўлиққур! Узинг тарбия кўрмагансан-да, боланг ҳам бола эмас, бало! Шилпиқлигинг етмагандай, энди болангга гап ўргатадиган бўлдингми?.. Одамларда инсоф деган савил қолмади, онасидан тортиб боласигача худо урган-а… Ҳў, эзма деган тилингга тирсаккина чиқсин! Шошмай тур ҳали, шундай давоми…
Ер юзида Шўрариқ деган қишлоқ бино бўлгандан бери бу ерлик биронта одам Жўравойчалик севинмаган бўлса, эҳтимол…Қишлоқ Қатронтоғ этагига ёйилган, ёнидан буралиббуралиб катта сой – Шўрариқ ўтади. Сойнинг бошланишида, ҳув тоғларнинг ичкарисида, анча бўлди, улкан сув омбори қуриляпти. Жўравой ўзининг ўн давоми…
Хонангдаги шарпани сезиб қолганингга анча бўлди. Унинг шарпа эканига энди иймонинг комил эди. У гоҳ ғуслхонада, гоҳ китоб ўқиб ўтирганингда, гоҳ хаёл суриб ётганингда шундай ёнингда пайдо бўлар, совуқ кўзларини сенга тикиб турганини сезиб қолардинг. Дастлаб мен шундай туюлаяпти деб, давоми…
Сен бу дунёга халоскор ўлганкуни келган эдинг… У уч кундан бери туз тотмаган, тобора ҳолсизланар, кўнгли айнимоқда эди. Сўл хиёбондаги таъқибдан сўнг баттар тинкаси қуриб, юришга ҳам мадори қолмаган, ўпкаси куйиб кетаётгандай ачишар, гарчи таъқиб этувчиларни бир соатча олдин чалғитиб давоми…
Ҳаёт ташвишлари билан турмуш ирмоқларида ҳар куни турфа одамларга рўбарў келамиз. Агарда буни минг йиллик маънавий бойлигимиз «Алпомиш» орқали айтсак улар орасида Қултой ҳам, Я(Ё)ртибой ҳам бор. Демак, ибрат олишимиз, ўзимизга ўрнак билишимиз керак бўлган одамохун кишилар, инсоний фазилатларни қадрлайдиган давоми…
Талабаликни олтинга қиёс этиш кимдан ва қачондан бошланган буни билмадим. Аммо шуниси аниқки, талабалик даврда ёшлар ибрат олиши мумкин бўлган шахслар билан руборў келар ва табиийки, уларни зимдан кўзатар экан. Камина яқину йироқда қолган талабалик кунларида буён: ўз қоматига мос давоми…
Одатда одамлар қалбига яқин шеърни ўқийди, ёд олади ва такрор-такрор айтиб юради. Сизга яқин ўтмишимдан бир гап айтсам. Каминага талабалик насиб этмаган йиллари эрта саҳарда даштда қўй ҳайдарди. Бир қўлида чўпон таёғи, бирида эса увадаси чиқиб титилиб кетган, муқовасиз митти давоми…
Шу юртда, шу тупроқда яшаб ўтган кўпдан-кўп улуғ зотларнинг ҳаёт йўлига, маънавий меросига кўз югуртирганимизда, ўзига хон, ўзига бек шу эл қалбига қулоқ тутганимизда аён бўладики, биз ор-номусини, шаънини тожу давлат билган зотларнинг авлодимиз. Содда ва самимий, дили тили билан давоми…