Қулман Очилов 1957 йили Қашқадарё вилоятининг Кўкдала туманида туғилган. 1983 йили Тошкент давлат университетининг (ҳозирги Ўзбекистон Миллий университети) журналистика факультетини тамомлаган. 1999 йили “Ўзбекистон Республикасида хизмат кўрсатган журналист” унвони билан тақдирланган. Таниқли публицист, адиб, таржимон.
“Жайдари фалсафа”, “Сой соҳили”, “Баракали йигит”, “Омонат ва матонат”, “Гардан ва гардун” каби китоблари чоп этилган. Асарлари қардош тилларга таржима қилинган. Эрнест Хемингуэй, Габриэль Гарсиа Маркес, Иво Андрич, Рюноскэ Акутагава, Симон Кармиггелт сингари атоқли адибларнинг асарларини ўзбек тилига ўгирган.
Бекободдан қайтаётганимда қаттиқ шамол туриб, чанг-тўзон кўтарилди. Йўллар майда-чуйда шох-шаббага тўлиб кетди. Кейин ёмғир томчилай бошлади. Машинам бирпасда лойсувоқ тортилган деворга ўхшаб қолди. Бундай машинада Тошкентнинг тоза-озода кўчаларида юриш одобдан эмас. Бунинг устига каллаи саҳардан ишга боришим, бугун тунда навбатдаги давоми…
Ўтган ҳафта чўл туманларидан бирига хизмат сафарига бордим. Қандай топшириқ билан борганимни ижикилаб ўтирмайман. Қизиғи йўқ. Қизиғи қош қорайганда хориб-чарчаб, оч-наҳор, тиззамгача қорга ботиб, совуқдан тишларим такиллаб, туман марказига кириб борганимда бўлди. Кўча-кўйдагилардан тунаш мумкин бўлган жойни суриштирсам, тепасига «Деҳқон давоми…
Шанба куни азондан кайфиятим жуда яхши эди. Яхшилигининг сабабини аниқ айтолмайман. Балки олдинда нақд икки кун дам олиш кутаётганини англаб завқланганимдандир, балки жума куни ишхонамизда бир ойлик қўшимча мукофот берилганидан сўнг ўзимни анчайин бойвачча ҳис қила бошлаганимдандир, балки тунда ёққан давоми…
Эшик секингина очилиб, эллик ёшлардаги кишининг боши кўринди. «Мумкинми?» – деди у тортинибгина. Навбатчи эдим – столим устида газетанинг ўқилмаган саҳифалари қалашиб ётарди. Аввалига меҳмонни бўлимлардан бирига йўлламоқчи бўлдим, яна фикримдан қайтдим. Мени бу қарорга ундаган унинг ғоят фақирона кийингани, давоми…
Устоз! Ушбу хатимни ўқиб чиққач компьютерингиздан ўчириб ташланг. Унга бегоналарнинг кўзи тушиб, фақат ўзингизга ишониб айтаётган сиримдан воқиф бўлишларини ва устимдан кулишларини истамайман. Жуда хунук, жуда ёмон иш қилиб қўйдим. Бугун иккинчи куни, лекин ҳали-ҳамон эсласам, юрагим орқага тортиб кетаётир. давоми…
Қўшнимизнинг қизи Ўрол опа ҳақида гап кетса, кўпинча ҳамма, аввало, унинг сочларини тилга оларди: сочи товонини ўпади. Менинг ҳам ҳалигача кўз олдимда у кишининг икки ўрим сочи турибди. Саратоннинг сокин оқшомлари олдидан опамиз ҳовли супурганларида сочларини ё бошига турмаклаб, ёки давоми…
Ҳасан дарслари тугаб, Қаршининг чеккасидаги автостанцияга етиб келганида қишлоғига қатнайдиган автобус алақачон кетиб бўлган экан. — Талабага ўхшайсан,- деди чеккароқда оқ «Нексия»га суяниб турган эллик ёшлардаги қотма киши. — ыаерга бормоқчисан ўзи?-Шўрбозорга.-Уҳ-ҳу! Майли, беш минг бер. Уйинггача ташлаб қўяман. Ўзим давоми…
Риэлторлик компаниясининг агенти — Жўра бошлаб келган навбатдаги харидорлар – қирқ ёшлардаги эр-хотин жуда маҳмадона экан. Етти қаватли уйнинг иккинчи қаватида жойлашган тўрт хонали квартирани обдон кўрди, текширди. Уларнинг хатти-ҳаракатларини юрак ютиб кузатиб турган уй эгаси — Сафар лабларини бот-бот давоми…
Автобуснинг энг охирги ўриндиғида жиққа терга ботиб ўтирган эдим. Кун ҳаддан ташқари иссиқ, дим. Ичкари нақд ҳаммомни, ҳаммом нимаси, темирчининг босқонини эслатарди. Сал нарида – сояда тамакисини бепарво тутатиб ўтирган ҳайдовчи ўрнидан турай демайди. Афтидан, автобуснинг йўловчилар билан тўлишини кутяпти.Ўнг давоми…
Афғон Соат миллари тунги иккиларга яқинлашганда, “дарди тамомила кўндаланг келган” ҳисоботимизга сўнгги нуқтани қўйдик. – Яна икки соатдан кейин тонг отади, – дедим ўзимни оромкурсига таппа ташлар эканман. – Ҳисоботидан ҳам ўргилдим! Бир кун кечроқ берсак, осмон узилиб ерга тушмасди. давоми…