Қарқара мерган туғилиб вояга етган Сардоба қишлоғидан отнинг бошини ўнг тарафга бурсангиз Бухорога, чап томонга бурсангиз Жайҳуннинг нақ ўзига чиқасиз. Қарқара мерган йигитлик вақтида Бухоро амирининг номдор сарбози бўлган. Ҳар қандай муҳорабада мерганнинг куни туғади. Ўзини кўрсатган мерган ёвқурлиги учун давоми…
Шаҳарчамизда шов-шувга сабаб бўлган фотокўргазмага ошиқиб етиб бордим: газетага хабар ёзишим керак эди, бироқ Исломжон деган ҳаваскор сураткашнинг мўъжазгина тўпламига маҳлиё бўлиб, мақола ёзиш учун маълумотлар олишни ҳам унутдим. “Тонг” деб номланган коллажга жамланган суратлар баайни мўъжиза! Оқараётган тонглар битта давоми…
– Сен кимсан? Кимнинг ўғлисан? Тангритоғнинг сарсар шамоли от устида бораётган, тақимига хуржун бостириб олган аскардан шуни сўрайди. – Кимни боласисан? Отангни исми не? Аскар бу саволга жавоб бермайди. Шамол унинг узун кокилини ғазабга тўлиб тортқилайди: – Айтсанг-чи! Отанг ким? давоми…
Кун кўнгилсизлик билан бошланди. Кўзойнаги синиб қолди. Гардиш ва қулоқ ортига ўтадиган бандни бир-бирига улаб турадиган, митти мурватча жойлашган темир “қулоқча” узилиб тушди. Аслида унинг бу матоҳи алмисоқдан қолган эди. Қизи кўпинча аччиқланиб: “Йўқотсангиз-чи шуни, – дерди. – Ҳеч ўзингизга давоми…
Кенг осмонни хира булут босса, Нигорахоннинг ойдек чеҳрасига қора соя тушиб, руҳи ҳорғин тортади. Ўл-а қолсин-а, бугун ҳам шу аҳвол: эрталабдан ҳовлининг юзи ҳам хира осмондан ранг олибди, ёзнинг ўнинчи кунида-я! Нон ҳиди уфуриб турган қўлини пахса қилиб, осмонга, қўрғошинранг давоми…
Беш соатлик йўл эди Марғилоннинг ораси… Марғилонда яшарди Оналарнинг онаси… Боришимни аввалдан айтсам, ҳаловатингизни йўқотиб, йўқни йўндиришга тушардингиз. Ҳолбуки, ёшингиз саксонни ҳам қоралаб ўтганди, Она. Шу боисдан кейинги пайтларда уйимизга бехосдан кириб боришни одат қилгандим. Дарвозадан кўринишим билан гўё дунёнинг давоми…
Йилқибой Тўхлиевнинг Илаш деган акаси бўлган экан. Подачилик қилиб, подага эшак, эчкиларни ҳам қўшиб боқаверган экан. Йилқибой уни кўрмаган. Бир куни туман қалин тушганида Наимнинг хўтиги подадан қайтмапти. Наим Йилқибойларнинг уйларига уч-тўрт марта келипти, Илашни ҳоли-жонига қўймапти, оталарингнинг қулоқ бўлиб давоми…
Алишер хонасига кирибоқ дераза туйнугини очиб қўйди. Туни билан димиққан хонага тонг шабадаси ёпирилди. Компьютерни ёқиб, интернетга кирди. Сайтларга бирров кўз югуртириб, дунё ахборотлари билан танишди. Бир соатлардан сўнг йўлакда ҳамкасбларининг қадам товушлари эшитилиб, ходимлар ишга кела бошлади. Ички телефон давоми…
Болалигимда бибимнинг узун ва учи қўнғироқ сочларини ушлаб юришни яхши кўрардим, ундан доим қалампирмунчоқнинг ҳиди анқирди. Бибим жуда хушрўй эди. Айниқса, жойнамоз устида янада сулувлашиб кетарди. Намозини тугатгач, ундан сўрардим: – Дунёда энг чиройли ким? Бибим кўзларига тўлган нурнинг тилида давоми…
Мастура қия очиқ дарвозадан ичкарига кириб, атрофга аланглади, тушлик пайти бўлгани учунми ҳеч ким кўринмади. Ҳовлининг бир четида кузак гуллари сариқ, қизил, пушти рангда жилоланар, эгатда жимир-жимир сув оқарди. Ўнг томонда ишкомдаги ҳусайнилар офтоб нурида товланар, эндигина келиб қўнган қушлар давоми…