Qadim zamonda saxiyligi bilan nom chiqargan bir podshoh o‘zining kishilaridan biriga:— Men bir kishiga ming tanga bermoqchiman, sen nima maslahat berasan?—dedi.— Buncha ko‘p pulni bir kishiga berib bo‘lmaydi,— deb maslahat berdi u kishi.— Yarmisini bir kishiga bersam bo‘ladimi?— Ko‘plik qiladi.— davomi…
Bir kampirning bittagina go‘zal tovug‘i bor edi. Bu tovuq har ikki kunda bir marta tuxum qilardi. Kampir bir kun:— Tovug‘imning qornida tuxum xazinasi bor bo‘lsa kerak. Har ikki kunda bir tuxum olishdan ko‘ra, uning qornidagi tuxum xazinasida saqlangan hamma tuxumni davomi…
Har bir ishda ehtiyotkorlik va ziyraklikni qo‘ldan bermaslik lozimdir. Bu xislatlarni yo‘qotgan kishi hiylakor, dog‘uli, tovlamachilikni o‘ziga kasb etib olgan firibgar, qalloblarga aldanib, keyin pushaymon bo‘ladilar. Vaqti o‘tgandan keyin pushaymon bo‘lish foyda bermaydi.Qadim zamonda Eron shaharlarining birida Alouddin nomli mo‘tabar davomi…
Tamg‘och nomli hukmdorga qallob bir yigit guldasta taqdim qildi. Tamg‘och u yigitdan gullarni qayerdan olganini so‘ragandi, yigit gulzordan keltirganini aytdi. Tamg‘och yana:— O‘z gulzoringdanmi?— deb so‘radi. Yigit o‘zining gulzori yo‘qligini, gullarni boshqa bir kishining gulzoridan olganini so‘zlab berdi. Tamg‘och yana:— davomi…
Xiyonat, o‘g‘rilik ko‘chasidan o‘tmagan, pok, sof qalbli odam xalqning ishonchini qozonadi, izzat-hurmatga sazovor bo‘ladi.Qadim zamonda Sarondip orolida o‘zining muloyimligi bilan mashhur bo‘lgan bir podshoh hukm surardi. Ba’zan nobakor kishilar uning muloyimligi, lutfkorligini suiste’mol qilardilar. Podshoh kimni xazinachi etib tayin qilsa, davomi…
Bir kuni xalifa Xorun ar-Rashid shoir Abunuvosning qilgan bir ishidan juda ham achchig‘landi, g‘azabiga chiday olmay shoirni arslon, qoplon, bo‘ri kabi vahshiy hayvonlar yashaydigan yerto‘la, chuqurlikka tashlashga buyurdi. O‘sha vaqtda Bag‘dod shahrining bir chekkasida bo‘lgan bu chuqurlikka o‘lim jazosiga hukm davomi…
Bir kishi ulug‘ martabali bir odamdan anchagina pul qarz olgan bo‘lsa ham, qarzini o‘z vaqtida ado etmagan, va’dasidan ko‘pgina vaqt o‘tkazgan edi. Nihoyat, pul egasi qarzdordan pulini undirib olishni o‘zining katta bir xizmatchisiga havola qildi.Xizmatchi qarzdorning uyiga bordi, unga qattiq-qattiq davomi…
Ta’lim-tarbiya olimlaridan Hofiz Umar Somiy aytadi:— O‘n sakkizinchi asrda Afrikadan Yevropaga qaytgan bir olim o‘z ko‘zi bilan ko‘rgan ayanchli bir voqeani shunday hikoya qiladi:— Bir zolim mustamlakachining qo‘l ostida bo‘lgan zanjilardan bir qanchasi jabr-zulmga toqat qila olmay, qochib ketishga majbur davomi…
Qadim zamonda Mo‘sul shahrida Muhammad Ali ismli go‘zal, tarbiyali, axloqli bir kishi yashardi. Qo‘lidan kelgancha hammaga yordamini ayamagani, shafqatli, marhamatli odam bo‘lgani uchun xalq uni izzat va hurmat qilardi. Oralarida kelishmovchilik, janjal chiqqan kishilar Muhammad Alining huzuriga kelib, uning hukmiga davomi…
Abu Said ismli bir mo‘tabar odam kunlardan bir kun yoru do‘stlari uchun ziyefat berdi. Oshpazini chaqirib:— Men yaxshi ko‘rganim falon xil taomni pishirib olib kel,— deb buyurdi. Oshpaz u buyurgan taomni tayyorlab, boshqa taomlar bilan birga olib keldi. Abusaid o‘zi davomi…