Паприка нима?

Ҳақиқий қалампир илмий номи Piper Nigrum ўсимликдан олинади. Аммо гармдорининг бошқа кўпгина турлари турли оилаларга мансуб ўсимликлардан олинади.

Масалан, қизил қўзоқли қалампир бор. Улар қўзоқлилар турига мансуб. Шунингдек, кайен ва табаско гармдорилари ҳам мавжуд. Гармдорининг яна бир тури пимиентосни ёғда қовуриб консервалаш мумкин. «Пимиентос» гармдори ўсимлигининг испанча номидир. Ва ниҳоят, паприка — қизил қалампир бор. Пишган паприка қизил, жуда аччиқ, аммо гармдорининг бошқа турларига нисбатан юмшоқ бўлади. Шунинг учун паприка бошқа турларга нисбатан кўпроқ овқатга ишлатилади.

Қалампир дунёда энг муҳим зиравор ҳисобланади. У туздан кейин овқатга энг кўп ишлатиладиган қўшимчадир. Қадим замонлар ва ўрта асрларда фақат бой-бадавлат кишиларгина қалампирни ўз овқатига ишлата олган. Карвонлар қалампирни Узоқ Шарқдан Европага олиб келган, бир килограмм қалампир шохона тортиқ этиладиган инъом ҳисобланган.

Бошқача айтганда, қалампир тиллога тенг неъмат бўлган. Одамлар қалампирни солиқ ўрнида тўлашган, ҳукмдорларга ҳадя сифатида беришган. Қўшинлар зафар қозонганда, жангчиларга ўлжа улашилган, қалампир эса улар олиши мумкин бўлган энг зўр мукофот эди.

Португаллар қалампирни арзонроқ баҳода сотиб олиш мақсадида Ҳиндистонга денгиз орқали бориладиган йўл ахтаришган. Улар Яхши Ният бурни орқали Ҳиндистонга йўл очгач, қалампирнинг нархи кескин тушиб кетди. Айни пайтда у шунчалик арзонки, сотиб олаётганда нархини суриштириб ҳам ўтирмаймиз.

Қалампир чирмашиб ўсадиган бутанинг меваси ёки уруғидан олинади. Мурч эса пишмай туриб териб олинган ва қорайтириб қуритилган мевалардир. Оқ гармдори эса гармдорининг майдалашдан олдин, пўстлоғини арчиш вақтида олинади.