Мирзо Кенжабек. Руҳнинг озуқаси маънавият бозорларидадур (2011)

Кўнглимда адабиётга илк муҳаббат болалик дав­римдан уйғонган. Ҳазрати Боязид Бистомий ўз ҳолларини “онадан туғма давлат” деганлар. Албатта, ҳар бир шоирнинг шоирлиги ҳали туғилмасидан бошланади. Ёзган шеърларимдан кўра ёзмаганларим кўпроқ. Ота-онам фақат меҳнат-машаққат ичида яшадилар. Онам беш ёшда оталари, саккиз ёшда давоми…

Улуғбек Долимов. Абадий зиё маскани

Мадрасалар қадимдан олий ўқув юрти мақомида бўлган. Уларнинг пайдо бўлиши ўқитишда янги усулларнинг вужудга келиши билан узвий боғлиқдир. VIII-IX асрларда талабалар, асосан, масжидларда ўқитилар, уларда мусулмон дини ақидалари, исломий илмлар (нақлий илмлар) билан бир қаторда, аниқ фанлар (ақлий илмлар) ўқитилар давоми…

Улуғбекнинг астрономия мактаби

Ўтган йили Париж шаҳридаги нуфузли “Арматан” нашриётида Евро-Осиёни ўрганиш жамияти ташаббуси билан “Асрларни ёритган юлдузлар” номли китоб чоп этилди. Мазкур китобдан франциялик темуршунос олим, темурийлар даврини ўрганиш Франция уюшмаси раиси, Ўзбекистон Республикаси «Шуҳрат» медали соҳиби Люсен Керэннинг «Улуғбек ва Самарқанд давоми…

Исмоил Бекжон. Улуғбек расадхонасини ким буздирган? (2006)

Яқинда ўзбек тилида эшиттирадиган чет эл радиоларидан бирида самарқандлик бир олим ҳалигача Улуғбек расадхонаси бузилиб кетган сана аниқланмаган, деб куюниб гапирди. Демак, у «ЎзАС»нинг 1996 йил 5 апрел сонида «Улуғбек расадхонасининг биз билмаган тарихи» сарлавҳаси остида эълон қилинган мақола мазмунидан давоми…

Мирзо Муҳаммад Ҳайдар. Бобур подшоҳ («Тарихи Рашидий»дан)

Ўрта асрлар Шарқининг улуғ муаррихларидан бири Мирзо Муҳаммад Ҳайдар Дуғлот(1500–1551) Заҳириддин Муҳаммад Бобурнинг холасининг ўғли, яъни бўласи эди. Унинг онаси Хуб Нигорхоним Бобурнинг онаси Қутлуғ Нигорхонимнинг туғишган синглиси эди. Ота-онадан ёш етим қолган Мирзо Ҳайдар бир неча йил Бобурнинг тарбиясида давоми…

Улуғбек

Муҳаммад Тарағай (1394 йил 22 март, Султония шаҳри, Эрон Озарбайжони – 1449 йил 27 октябр, Самарқанд) (1409-1449) Улуғбек ўзбек халқи тарихида буюк астроном ва математик, давлат арбоби сифатида из қолдирган. Шоҳрухнинг ўғли, Амир Темурнинг набирасидир Соҳибқироннинг “беш йиллик юриш”ида (1392-96) давоми…

Абдулла Мирзо

(1433-1451) (1450-1451) Мовароуннаҳр ҳукмдори (1450-1451). Темурийлардан. Улуғбекнинг укаси Иброҳим Мирзонинг кенжа ўғли. Отаси вафотидан сўнг, Форс вилоятига ҳоким қилиб тайинланган. Бироқ у ҳали ёш бўлгани сабабли давлат ишларини онаси Руқия бегим билан отабек Шамсиддин Шерозий бошқарган. 1447 йил амакиваччаси Султон давоми…

Иномжон Шавкатов. Арслон елкасидаги хазина (қисса)

Миллат озодлиги учун азиз жонини фидо, умрини бахшида этган мунаввар зотлар хотирасига бағишлайман. Эй улуғ Турон, арслонлар ўлкаси! Сенга не бўлди? Дунёни “урхо”лар билан титратган йўлбарс юракли болаларинг қани? Нечун товушлари чиқмайдур? Абдурауф Фитрат Уни кўрмасимдан аввал танидим, билмасимдан олдин давоми…

Тўлқин Эшбек. Тилимиз жонкуяри

Адабиёт ихлосмандлари Пиримқул Қодировни асосан атоқли адиб сифатида биладилар. Ваҳоланки, ул улуғ истеъдод соҳиби филология фанлари номзоди, таъбир жоиз бўлса, тилшунос олим эдилар. Буни адибнинг «таржимайи ҳоли»дан ҳам билса бўлади. Яъни, 1951 йилда Тошкент давлат университети (ҳозирги Мирзо Улуғбек номидаги давоми…

Абдилдажан Акматалиев. Чингиз Айтматов ижодида инсон ва космос муносабатлари

Бир  вақтлар қирғиз шоири Жўмарт Бўканбоев: “Шундай вақт келадики, қирғиз адабиёти юрт ҳудудидан чиқиб, Европа бўйлаб, дунё бўйлаб қадам ташлайди, дунё адабиётининг кичик бўлса ҳам, муносиб бир таркибий қисми бўлиб қолади”, деган, шунга ишонган эди. Кўриб турибмизки, у ҳақ бўлиб давоми…