Максим Рильский (1895-1964)

Рильский Максим Фадеевич (Максим Тадейович Рыльський) [1895.7(19).3 — Киев — 1964.24.7] украин шоири, олим ва жамоат арбоби. СССР Фанлар академияси (1958) ва Украина Фанлар академияси (1943) академиги. Украина Ёзувчилар уюшмаси бошқаруви раиси (1943—46). Украина Фанлар академияси Санъатагунослик, фольклор ва этнография институти директори (1944—64).
Илк шеърлар китоби — «Оқ оролларда» (1910). Шеърий тўпламларида халқлар дўстлиги, ватанпарварлик ғоялари акс этган («Кузги юлдузлар остида», 1918; «Чорраҳада», 1929; «Менинг Ватаним», 1936; «Узум йиғиш», 1940 ва б.). «Марина» шеърий қиссасида (1933) қул аёл образи яратилган.
«Она Ватан учун» (1941), «Асл қурол» (1942) шеърий тўпламлари ва «Ёшликка саёҳат» достони (1944) уруш мавзуида. «Кўприклар» (1948), «Гуллар ва узум» (1957), «Олис уфқлар» (1959), «Турналар галаси» (1960), «Тўрғай кўланкаси» (1961), «Кишки хотиралар» (1964) ва бошқа асарлар муаллифи.
А. С. Пушкин, М.Ю. Лермонтов, А. Мицкевич, Ю. Словацкий ва француз классикларининг асарларини украин тилига таржима қилган.


ОНАНИНГ БАЙРАМИ

Қанча кўз ёш тўкдинг катта майдонда,
Қалин ўрмонларда тўкдинг қанча қон,
Изтироб, ғам чекдинг эрксизлик онда,
Ва ўлиб тирилдинг қайта, онажон!

Гала кўппак каби увлаб беҳаё
Фашистлар тўдаси қилганда ҳужум,
Фарзандларни жангга узатиб маъсум,
Оқ йўл, зафар тилаб ўқидинг дуо.

Улкан қалбинг — йиртқич душман устига
Қаҳр-ўт ёғдириб тобланди чунон.
Сен қурбонлар бериб қурбон устига,
Ғалабага ишонч сақладинг ҳар он.

Сенинг ҳам байраминг келди, о она,
Севган гуллар билан уйингни безат:
Отлар кишнамоқда, эшит, мардона —
Фарзандлар қайтмоқда жангдан, шод беҳад!
1945

М. Икром таржимаси