Америкалик илмий-фантастик ёзувчи ва сценарист Ричард Бартон Мэтисон 1926 йил 20 февралда, Нью Жерси штатининг Алендейл шаҳрида, норвегиялик муҳожирлар Бертолф ва Фенни Мэтисонлар оиласида туғилган. Ричард Мэтисон ўсмирлигида ёзувчи Кеннет Робертснинг катта романларини ўқиб адабиётга қизиқиши янада ортади. Бруклин Техника мактабини тамомлагач, АҚШ армиясига чақирилади ва Европада II жаҳон урушида қатнашади. Уруш хотиралари асосида кейинчалик “Соқолсиз жангчи” (The Beardless Warrior) романини ёзади. Урушдан сўнг, 1949 йилда Мэтисон Миссури Университетининг журналистика факултетини тамомлайди.
Мэтисоннинг илк романи “Очлик ва ташналик” (Hunger and Thirst) йиллаб нашр этилмайди. Фақат 1950 йилга келиб унинг “Эркак ва аёлнинг туғилиши” (Born of Man and Woman) номли дастлабки ҳикояси нашр этилади. Бир махлуқни дунёга келтириб, уни ертўлада сақлаган эр-хотинлар ҳаёти акс эттирилган ушбу ҳикоя катта шов-шувга сабаб бўлади.
Ўқувчилар Мэтисоннинг атроф-муҳит, борлиқ билан боғлиқ ижод намуналарини юқори баҳолайди. Адиб ҳикоялар ёзишда давом этиб, 1950 йилда “Учинчи Сайёра” (Third from the Sun), 1953 йилда “Гуноҳкор” (Trespass) ва 1954 йилда “Синов” (The Test) каби тўпламларини нашр эттиради. Аммо бу Мэтисонга молиявий фойда келтирмади. Ҳаттоки “Мен афсонаман” (I Am Legend) фантастик асари чоп этилганидан сўнг ҳам ёзувчининг моддий аҳволи яхшиланмади.
“Мен афсонаман”( I Am Legend) асари асосида учта филм – 1964 йилда “Ердаги сўнгги одам” (The Last Man on Earth), 1971 йилда “Омега одам” (The Omega Man) ва 2007 йилда “Мен афсонаман” (I Am Legend) филмлари ишланган. Бу асар Мэтисоннинг энг машҳур асари деб эътироф этилса-да, унинг 1956 йилда ёзган “Кичраётган одам” (The Shrinking Man) романи ёзувчини машҳурлик чўққисига олиб чиққан асар сифатида баҳоланади. Роман шу қадар шуҳратга эришдики бир неча йил ўтиб, унга асосланган “Тобора кичраётган одам” (he Incredible Shrinking Man) филми ишланди. Мэтисоннинг 1971 йилда нашр этилган “Дуэл” (Duel) номли ҳикоялар тўплами асосида машҳур кинорежиссор ва продуссер Стивен Спилберг ўзининг илк узун метражли филмлари – “Акс-садо ҳайқириғи” (Stir of Echoes) (1999 йил), Somewhere in Time (1980 йил) ва What Dreams May Come (1998 йил)ни суратга олди.
Мэтисон ижодининг юксалган вақтида 1959 йилда суратга олинган “Шафақ кўринган ҳудуд” (The Twilight Zone) номли илмий-фантастик жанридаги телесериал учун ссенарийлар ҳам ёзган. У Род Сёрлинг билан биргаликда сериалнинг ўн иккита қисми учун ссенарий ёзган. Шунингдек унинг “Пўлат одам” (Steel), ва“Фалокат дастаги” (Button, Button) ҳикоялари 2011 йилда “Соф пўлат” (Real Steel) ва 2009 йилда “Жўнатма” (The Box) номлари остида филм бўлиб катта экранларга чиқди.
Ричард Мэтисон илмий-фантастика жанридан бошқа жанрда ҳам ижод қилиб, бир қатор романлар ёзди. Хусусан 1993 йилда унинг фантастика жанрига оид бўлмаган “Йўлак” (The Path) романи чоп этилди. Қарийб ўн йил ўтиб, яни 2002 йилда эса “Абу ва етти мўъжиза” (Abu and the Seven Marvels) номли болалар учун мўлжалланган китоби нашрдан чиқди.
Мэтисон гарчи ўз даврининг машҳур илмий-фантаст ёзувчиси бўлмаган бўлса ҳам кўплаб машҳур ёзувчилар унинг ёзувчилик маҳоратига тан беришган. Машҳур даҳшатли ва фантастик ҳикоялар ёзувчиси Стивен Кинг Мэтисонни ўзининг маънавий устози деб билади.
Ричард Мэтисон 2013 йил, 23 июнда Калабасас (Калифорния)да вафот этган.