Alberto Moravia (Alberto Moravia, taxallusi; ismi Pinkerle) (1907.28.11, Rim – 1990.26.9, Rim) — italyan yozuvchisi.
Moravianing birinchi «Beparvolar» romaniyok, unga shuxrat keltirgan, unda italyan xalqining (jamiyatining) fashizm diktaturasi davridagi ruhiyati va axloqiy kechinmalarining xaroblashuvi (real) aniq aks ettirilgan. Fashizmga karshi oppozitsiyada bo‘lganligi uchun kuzatuv ostida bo‘lgan.
U o‘zining urushdan keyingi roman va asarlarida Italiyaning burjua hayotini, uning ijtimoiy qarama-qarshiliklarini aniq ko‘rsatib bergan. «Rimlik qiz» (1947), «Nafrat» (1954), «Chochara» (1957), «Men va u» (1971) kabi romanlar hamda «Rim hikoyalari» (1954), «Yangi Rim hikoyalari» (1959), «Jannat» (1970) to‘plamlari muallifi.
Shu kunlarda Monte Mariodagi ovchilar yemakxonasiga qaytib boraman, faqat bu safar yolg‘iz emas, do‘stlarim bilan qaytaman, ular odatdagidek yakshanba kuni akkordeon chalishadi, raqsga tushishga qiz topilmasa, bir-birlari bilan ham tushishaveradi. U yoqqa yolg‘iz borishga jur’atim yetmaydi. Ba’zan tunlari tushimga yemakxona, davomi…
Xotinim ikkalamiz mudom pulning ustidan janjallashar edik.Mening elektr plitalar va boshqa isitgichlar hamda turli elektr mahsulotlari sotadigan do‘koncham bor edi. Do‘kon San-Jovanni kabi kiborlar yashaydigan makondan juda uzoq hududda joylashgan edi. Shu boisdan men daromadimning oshib borishiga hech qachon qat’iy davomi…
Zinadan ko‘tarilganimda saroy og‘asi Antonio meni:– Knyaginadan ko‘p narsa undiraman deb xom xayol qilma, u misli ko‘rilmagan darajada xasis… eri o‘lganidan so‘ng hamma ishni o‘z qo‘liga oldi, hozir hech kimga kun bermayapti, – deb ogohlantirdi.– U qampirmi? – deya so‘radim davomi…
Biz necha kishi edik? Olti. Ikki ayol – Amilkarening xotini Adele, uning Rimga mehmonga kelgan ternilik jiyani Jemma va to‘rt erkak – Amilkare, Remo, Sirio va men. Bizning birinchi xatomiz oshqozonida yarasi borligi bois alamzada, arzimagan narsalardan ham jahli chiqib davomi…
Biz bir yil sevishib yurdik. Agata va men. Keyin uning sekin-asta mendan sovib borayotganini seza boshladim, uchrashuvlarimiz kun sayin kamayib borayotgan edi. Bu xuddi so‘nayotgan olovga o‘xshardi: boshida hatto nima bo‘layotganini sezmaysiz ham, ammo bir qarasangiz, uning faqat kuli qolganini davomi…
Hatto muhtojlarga yordam ko‘rsatish jamiyatidan nafaqa olib kelgan olijanob xonim ham bolani nega bunchalik ko‘paytirayotganimizni so‘radi. O‘sha kuni xotinimning kayfiyati yomon edi. “Pulimiz bo‘lganida kechqurunlari kinoga borardik, bo‘lmagandan keyin nima qilamiz, to‘g‘ri to‘shakka yo‘l olamiz, ana shunday qilib bola tug‘ilaveradi-da”, davomi…