Ushbu bo‘lim ma’lumotlari tuzuvchi mualliflar Farhod Sultonov, Farruh Bozorboyevning “O‘zbekiston hukmdorlari” (O‘zbekiston Milliy kutubxonasi nashriyoti, 2007) kitobi asosida tayyorlandi.
(tug‘ilgan yili noma’lum) (1538-1547) Xiva xoni. Shayboniylar sulolasidan. XVI asr oxiri-XVII asr boshlarida Amudaryo o‘zaning o‘zgarishi, daryo avvalgi yo‘nalishining qurib borishi xonlikda ichki siyosiy ahvolga qanchalik og‘ir bo‘lmasin hukmdorlarni irrigatsiya ishlariga e’tibor berishga majbur etgan. Uning davrida Yangiariq, Toshli, Yormish davomi…
(Hojimxon) (tug‘ilgan yili noma’lum) (1558-1602) Xiva xoni. Shayboniylar sulolasidan. 1593 yilda Xiva xonligi Buxuro xoni Ubaydullaxon tomonidan bosib olinishi natijasida Hojimxon o‘z oilasi bilan Eron shohi Abbos huzuriga qochishga majbur bo‘ladi. 1595 yilda Xiva turkmanlar yordamida yana o‘z mustaqilligini tiklaganda davomi…
(XVI asrning 2-yarmi – 1623 yil) (1602-1623) Xiva xoni. Shayboniylar sulolasidan Xorazm xoni Hoji Muhammadxon (Hojimxon) (1598-1602 yillar)ning kenja o‘g‘li. Otasi hayotligida Xiva hokimi bo‘lgan. Otasi vafotidan so‘ng 1602 yili xonlik taxtiga chiqqan. Abulg‘ozi Bahodirxonning yozishicha, uning davrida Rossiya chegarasini davomi…
(Isfandiyorxon) (? – 1643) (1623-1643) Xiva xoni, Arab Muhamadxonning o‘g‘li. Shayboniylar sulolasidan. Turkmanlar yordami bilan ukasi Elbors (Ilbors) Sultonni taxtdan ag‘darib, 1623 yili Xivada xonlik taxtiga o‘tirdi. U turkman zodagonlariga tayanib ish yuritdi. Eron davlati qo‘liga o‘tib qolgan Janubiy Turkmanistonni davomi…
(1603 yil 23 avgust, Urganch – 1663 yil aprel, Xiva) (1644-1663) Xiva xoni, shayboniylar sulolasidan, tarixchi va tabib. Abulg‘ozi Bahodirxonning og‘alari Habash sulton va Elbars sulton otalari Arab Muhammadxonni yengib, uni Qum qal’asiga qamadilar. Otasining tarafdorlari bo‘lgan katta og‘asi Asfandiyor davomi…
Aabulmuzaffar Muhammad (?-1686 yil) (1663-1687) Xiva xoni, Shayboniylardan. Abulg‘ozi Bahodirxonning o‘g‘li. Buxoro xoni Abdulazizga qarshi jang (1657 yil)da qahramonlik ko‘rsatib, jang taqdirini xivaliklar foydasiga hal qilgan va otasini o‘limdan saqlab qolgan. Uning qo‘shinini Buxoroga yetib borib, Samarqandni egalladi. 1685 yilda davomi…
(?, Buxoro – 1727 yil dekabr, Xiva) (1715-1727) Xiva xoni. Shayboniylardan. Jonto‘raxonning o‘g‘li. Madrasada tahsil olgan. 1715 yil Yodgorxon vafotidan so‘ng, Buxorodan keltirilib Xiva taxtiga o‘tqazilgan. Sherg‘ozixonga qarshi Orol bo‘yida yashovchi qoraqolpoqlar Ishimxon boshchiligida isyon ko‘tarishgan. Sherg‘ozixon ular ustiga qo‘shin davomi…
(?-1739 yil 27-noyabr) (1728-1739) Xiva xoni. Shohniyozxon o‘g‘li. Uning hukmronligi davrida Xiva xonligida siyosiy ahvol keskinlashadi. 1736 yil Sherg‘ozixonning katta Erg‘ozi sulton Shohobodda unga qarshi kurash boshlagan. Xonlikdagi mang‘itlar va qoraqolpoqlar ham bosh ko‘targan. Elbarsxon ularga qarshi kurash bilan bir davomi…
(Qoraboyxon) (tug‘ilgan yili nom’alum) (1746-1756) Xiva xoni. U inoqlar nufuzini yo‘qotish payida bo‘lib, o‘zbek qabilalariga qarshi kurashdi. O‘zbek qabilalari G‘oyibning ukasi Abdulla boshchiligida xonga qarshi qo‘zg‘olon ko‘tardilar. Qo‘zg‘olonga Buxoro xoni Muhammad Rahimxon aralashdi. Goyib taxtdan tushirib, o‘z noyibi Temurg‘ozini xon davomi…
(taxminan 1730-1790) (1770-1790) Xiva xonligini idora qilgan qo‘ng‘irot sulolasi asoschisi. Inoqlardan Muhamad Amin inoqlik lavozimiga ko‘tarilgan. Turkmanlarning yovmut va chovdur qabilalariga qarshi kurash olib borgan, lekin muvaffaqiyatsizlikka uchrab Buxoroga, Doniyolbiy otaliq yoniga ketgan. Xorazmni butunlay egallab olgan yovmutlar Xiva taxtiga davomi…