Муҳаммад Ҳалим Ёрқин. “Санглох” сўзлиги

Ҳар бир халқ ўз тилининг ривожи ва ўрганиши учун ундаги сўзларни тўплаш ва луғатнома тузишга уринган. Тарихнинг гувоҳлигича, Сумерлар биринчи бўлиб луғат ёзишга ҳиммат қилганлар. “Адабиёт тарихида энг эски луғатномани Сумер адиблари милоддан олдин уч мингинчи йилда тузганлар”[1]. Аслида Ўрта давоми…

Улуғбек Долимов. Адабиётимиз ва санъатимиз жонкуяри

Шундай одамлар бўладики, кўрсанг баҳридилинг очилади. Суҳбатлашсанг суҳбатидан баҳра оласан. Ҳар доим ҳаммага эзгулик соғиниб юрадиган бу тоифа кишилар касб-корларига ҳам сидқидил берилиб меҳнат қиладилар. Ўқишда, ишда ташкилий, ижодий тадбирларда фаол бўладилар. Ана шундай фидойи инсонлардан бири адабиётшунос олим, ёзувчи давоми…

Муҳаммаджон Холбеков. “Улисс” китоб жавонимизда

Биринчи жаҳон урушининг инсоният бошига ёғдирган кулфат ва талофатлари, “пролетар инқилоби”нинг ғалабаси Европани парокандаликка олиб келди. Адабиёт ва санъатда гегемон ҳисоб­ланган романтизм ва реализм оқимлари майдондан чиқиб кетди. Ўтган асрнинг йигирманчи йилларида поэзияда сюрреализм (Гийом Аполлинер ва унинг издошлари), прозада давоми…

Рашид Зоҳид. Тарихий манбаларда Сўфи Оллоёр таржимаи ҳоли

Сўфи Оллоёрнинг таржимаи ҳолини илк маротаба яхлит тарзда жамлаган манба “Рисолаи Азиза” асаридир. Шу кунгача Сўфи Оллоёрнинг таржимаи ҳоли билан боғлиқ ишларда, хоҳ у мақола, хоҳ тадқиқот, хоҳ бадиий асар бўлсин, барчасида “Рисолаи Азиза”даги маълумотларнинг таъсири сезилади. “Рисолаи Азиза” Сўфи давоми…

Иқбол Мирзо. “Девону луғотит турк” асарининг халқаро миқёсда ўрганилиши

Маҳмуд Қошғарийнинг “Девону луғотит турк” (“Туркий сўзлар девони”) асари туркий халқларнинггина эмас, балки жаҳон маънавий хазинасининг олтин китоби ҳисобланади. Битиг 1072 йилнинг 25 январидан 1074 йилнинг 10 февралига қадар машаққатли меҳнат эвазига яратилди. Бу бебаҳо асарга манба йиғиш учун Қошғарий давоми…

Миразиз Аъзам. Миртемир

Миназини бузмай ларзакор ва жарангдор полапон қушдай оҳиста Ясси бўйлаб чўнг алп сингари зайтунзор аро девкор ва ёвқур Шеър ёбонларида ёвшан чечакларини терган ёзуқли қайсар Сулув шеъриятнинг туғин кўтариб Жиндай ғазалхон, танти шоир Миртемир келаётир!.. Ғафур Ғулом Мен энг олдин давоми…

Қуддус Аъзамов. Таржима ва адабий жараён (1989)

Маълумки, Ўзбекистонда ўзбек тилидан рус тилига таржима адабий жараён, катта ҳодиса сифатида 20—30-йилларда шаклланди. Бу серзаҳмат хайрли санъатнинг дарғалари ўша суронли, репрессия кезларида ҳам мумкин қадар ўзликларини сақлаб турдилар, бадиий таржиманинг халқлар дўстлигини барпо қилувчи «элчилик» анъаналарига содиқ қолиб, ибратга, давоми…

Сувон Мели. Йирик хотиранавис

Ҳар ким ҳам хотира ёзолмайди ёки ёзганда ҳам қизиқ, яъни эътиборга лойиқ ҳамда ҳаққоний чиқара олмайди. Хотира онг-шуурнинг жавҳари, инсон иштирокчи ва гувоҳ бўлган сон-саноқсиз воқеалардан ёдда муҳрланиб қоладиган нурли нуқталардир. Илмий тил билан айтганда, хотира – муайян мақсад ва давоми…

Георгий Гачев. Оқ булут қиссаси ҳақида ўйлар

“Романга қўшилган қисса”. “Чингизхоннинг оқ булути” қиссаси жанрини Айтматов “Асрни қаритган кун” романини назарда тутиб шундай белгилайди: роман етмишинчи йиллар охирида ёзилиб, “1980 йилда Новый мир” журналида эълон қилинган эди. Муаллиф аввал сўзида ёзганди: “Мафкуравий таъқиб-тазйиқ авж олган, ўта ҳушёр, давоми…

Зуҳриддин Исомиддинов. “Сен ҳам дарё, мен ҳам дарё!..”

Ўзбек ва қирғиз адабиёти орасида муштарак жиҳатлар кўп. Бу ҳол сўз санъатининг боши бўлган фольклор қиёсида айниқса яққол намоён бўлади. Шунинг учун ҳам гапни ўзбек ва қирғиз фольклоридаги уйғун ҳамда фарқли жиҳатлардан бошласак. Сўз санъати уруғ-қабилалар, элатлар билан бир вақтда давоми…


Мақолалар мундарижаси